Biz de bir zamanlar süper devlet değil miydik?

Mehmet Barlas, Sabah Gazetesi'nde kaleme ald?ğ? yaz?s?nda Türklerin de bir zamanlar Süper Devlet'lik yapt?ğ?n? ve bunun genlerimizde olduğunu yazd?. Mehmet Barlas'?n yaz?s?

Ayn? anda değişik coğrafyalardaki birden fazla sorunu ele al?p, bunlar üzerine politikalar üretmek, " Süper Devlet "lere özgü bir lüks biçiminde görülebilir. Örneğin ABD hem Kuzey Kore'nin hem ?ran'?n nükleer gücünü, hem Çin'in ve AB'nin ekonomisini, hem Putin'in hem de Chavez'in enerji politikas?n? izlemek zorundad?r. Bu arada Irak'a çözüm getirmek için Suriye ve ?ran devreye sokulduğunda, ?srail'in bunu nas?l alg?layacağ? da, Washington'da hesap edilmelidir.
Biz Türklerin geçmişimizde de yüzlerce y?l süren bir " Süper Devlet " olma deneyimi var. Ayn? anda hem Macaristan'a kral, hem M?s?r'a vali atan?rd? ve ?ngiltereFransaAlmanyaRusya aras?ndaki dengeler aras?nda, Osmanl? hareket alan?n? belirlerdi.
Bu emperyal geçmiş geride kalm?ş olsa bile, Türkiye siyasetinin ve diplomasisinin genlerinde süper devletlerde bulunan bilgiler var. Osmanl?'n?n çöküş ve parçalan?ş sürecinden al?nan derslerle, dünya konjonktürüne uyum gösterememenin nelere mal olacağ? biliniyor.
SOĞUK SAVAŞ
Ama ayn? anda " Soğuk Savaş "ta edinilen bilgiler de, siyaseti ve diplomasiyi etkilemekte. ?ki kutuplu dünyada Amerikan ?ttifak?'n?n uç devleti olman?n getirdiği şartlanmalar, günün koşullar?na uymasa da, bir ölçüde d?ş politikay? etkiliyor.
Soğuk Savaş d?ş politikas?n?n özelliği " Nas?l olsa bizim blok bizi anlar " felsefesine dayal? olarak bir konuda tutum belirlemek ve " Pozisyonumuz bu " diyerek uluslararas? forumlarda bu pozisyonu tekrarlamakt?r.
Oysa Sovyetler Birliği'nin çöküşü ertesinde, " Bizim Blok " kavram? da buharlaşt?.
Örneğin Türkiye'nin " K?br?s Pozisyonu "nu " Bizim Blok "un Avrupal? üyeleri anlam?yor art?k. Örneğin Türkiye'nin Kuzey Irak'a dönük pozisyonunu ifade eden " K?rm?z? Çizgiler "i bizim blokun lideri ABD morartt?.
Bu tabloyu enine boyuna değerlendirdiğimizde, genlerimizdeki süper devlet deneyiminden kaynaklanan bilgileri ağ?rl?kla devreye sokmak gerektiğini görürüz. Yani " Dondurulmuş pozisyonlara " imkan veren " Bizim Blok " s?ğ?nağ? kalmad?ğ?na göre, ayn? anda birden fazla sorunu ele al?p, bunlar üzerine farkl? politikalar üretmemiz kaç?n?lmazd?r.
KIBRIS SORUNU
Somut biçimde konuyu örneklersek, mesela " Ermeni Sorunu "nu, Türkiye'nin ikili ilişkilerinden soyutlamam?z gerekiyor. Çünkü her ülkede Ermeni tasar?lar? yasalaşt?ğ?nda Türkiye bu ülkelerle ilişkilerini dondurduğu takdirde, d?ş politikam?z hareket kabiliyetini yitirebilir.
Ayn? şekilde AB'nin baz? üyeleri Türkiye'nin üyelik sürecini K?br?s Sorunu'na endekslemeyi deneseler bile, Türkiye birer birer Avrupa ülkeleri ile ilişkilerinin bu ülkelerin K?br?s Rumlar? ile ilişkilerinden daha ağ?rl?kl? önem taş?d?ğ?n? o­nlara hat?rlatmal?d?r. Örneğin ne Afganistan'da, ne Lübnan'da, ne Bosna'da Rum askeri var. Ama bu coğrafyalarda Türk askeri Frans?z ve Alman askerleri ile birlikte bar?ş? koruyor. Ayn? ağ?rl?k ikili ticari ilişkiler için de geçerlidir.
Özellikle Almanya'n?n tutumu konusunda, H?ristiyan Demokratlar'a baz? " Çarp?c? gerçekler " de altlar? çizilerek hat?rlat?lmal?d?r.
MERKEL
Daha düne kadar Doğu Alman vatandaş? olan Merkel, eğer " Birleşme " olabildiyse, bunun NATO içinde Doğu'ya karş? ittifak yapan Türkiye ve Bat? Almanya'n?n direnci sayesinde gerçekleştiğini bilmelidir. Berlin Duvar?'n?n dibindeki Kreusberg'de, Varşova Pakt? tanklar?n? umursamadan çal?şan Türkler'in bugünkü Almanya'n?n inşas?ndaki rollerini, en fazla Merkel'in bilmesi gerektiği vurgulanmal?d?r.
Bu arada muhalefet olmak da, baz? dönemlerde iktidar olmak kadar önemlidir. Sürekli " Rest çekelim " veya " ?pleri kopartal?m " demek yerine,Türk muhalefeti de d?ş dünya ile ipleri kopartmadan, gelişme ve kalk?nma yolunda hangi ad?mlar?n at?lmas? gerektiğini kendi seçmenlerine duyurmal?d?rlar.
Ve son olarak keşke Cumhurbaşkan? Sezer de, selefi Demirel gibi olabilse ve Çankaya'dan zaman zaman ç?k?p, Türkiye'nin d?ş ilişkilerinde üzerine düşenleri yapabilse.
Sabah
http://www.sentezhaber.com/index.php?mode=detay&index_id=6650