Ebu Cehil (570-624)
Peygamber Efendimiz (sav) ve Müslümanlar?n az?l? düşmanlar?ndand?r. Resulullah taraf?ndan �bu ümmetin firavunu� olarak vas?fland?r?lm?şt?r. As?l ismi Amr�d?r. ?slam�?n doğuşundan sonra, yapt?ğ? büyük düşmanl?ktan dolay?, �cehaletin babas?� anlam?na gelen �Ebu Cehil� künyesi bizzat Peygamber Efendimiz taraf?ndan kendisine verilmiş, Ebü�l-Hakem yerine, bu s?fat ve künye ile ?slam tarihine geçmiştir. Her türlü düşmanl?ktan çekinmemiş, Peygamber Efendimize yapt?ğ? sald?r? ve hakaretlerinden birinin sonras?nda hem kafas? yar?lm?ş, hem de Hz. Hamza�n?n Müslüman olmas?na sebep olmuştur. Hicret gecesi Peygamber Efendimizin öldürülmesi plan? kendisi taraf?ndan tertiplenmiştir. Bedir Savaş?�n?n harcamalar?n?n büyük ekseriyetini kendisi karş?lam?ş ve bu savaşa kat?lm?şt?r.Ebu Cehil, 570 y?l?nda Mekke�de doğdu. Nüfuzlu ve servet sahibi bir aileye mensup olduğundan, elindeki imkanlar? mazlumlar? ezmede araç olarak kullanan biri olarak tan?nd?. ?slamiyet�in doğuşu ile birlikte, Peygamber Efendimizin (asm) en az?l? düşmanlar?ndan biri olarak nam sald?. Kibir, gurur, kavmiyetçilik gibi kötü özellikleri Peygamber Efendimize tabi olmaya engel teşkil etti. Aç?k bir şekilde, kendi kabilesine mensup olmayan birinin peygamberliğini kabul etmeyeceğini bildirdi.
?man edenlere engel olmak için her yolu deneyen Ebu Cehil, yoksul ve güçsüz olanlar? döverek, işkence yaparak engellemeye çal?ş?rken, zengin ve ticaretle uğraşanlar? iflas ettirmek, toplumda itibar sahibi ve değer görenleri ise, sayg?nl?klar?n? yok ettirmekle tehdit etti. ?slamiyet�i kabul edip iman eden Ammar bin Yasir ile babas? ve annesine çok ağ?r işkenceler uygulad?. Bu işkencelerden sonra, zavall? kad?n sahabe Sümeyye şehit oldu. diğer taraftan hicret edenleri engellemeye, gitmiş olanlar? türlü hilelerle geri getirtmeye çal?şt?.
Ebu Cehil, peygamberliğin alt?nc? y?l?nda adamlar?yla birlikte, Safa Tepesi civar?nda bulunan Peygamber Efendimizin yan?na giderek türlü hakaretlerde bulundu. Ağ?r sözler sarf ederek rencide etti. Üzerine toprak ve pis şeyler att?. Yüce Peygambere işkence yap?p olay yerinden ayr?lan Ebu Cehil ve adamlar?n?n yapt?klar?n? duyan ve henüz Müslüman olmayan, Peygamber Efendimizin amcas? Hazma yap?lanlara çok sinirlendi. Ebu Cehil ve arkadaşlar?n?n yan?na gitti. Omzunda bulunan yay? Ebu Cehil�in kafas?na vurup yard?. Müslüman olduğunu, gücü yetiyorsa bundan sonra karş?s?na ç?kmas?n? söyledi. Ebu Cehil hiçbir şey yapmad?ğ? gibi adamlar?na da kar?şmamalar?n? söyledi.
Hac mevsiminde, Peygamber Efendimiz ile yap?lacak muhtemel görüşmeleri engellemek isteyen Ebu Cehil, adamlar?yla birlikte Mekke�nin giriş ve ç?k?ş noktalar?n? kontrol alt?na ald?. Peygamber Efendimizi insanlar?n gözünde küçük düşürmek için her türlü yola baş vurdu. Kabe�de namaz k?lan Peygamber Efendimizin üzerine deve leşi att?rd?. Hicretten birkaç y?l evvel mensubu bulunduğu Beni Mahzum kabilesinin baş?na getirildikten sonra, düşmanl?ğ?n? daha da artt?rd?.
Peygamber Efendimiz ve Müslümanlar aleyhine yap?lan her türlü faaliyetin içinde yer alan Ebu Cehil, öldürülme karar?n?n al?nd?ğ? mecliste de haz?r bulundu. Darünnedve�de yap?lan toplant?da, sinsi fikri kendisi ortaya att?. Peygamber Efendimizin öldürülmesinin herhangi bir kabile veya şah?s üzerine mal olmamas? için, her kabileden güçlü bir kişinin seçilmesini, seçilenlerden oluşacak kişilerin öldürme işini gerçekleştirmesini söyledi. Bu gençler ellerindeki hançerlerle hep birlikte Peygamber Efendimize sald?racak ve böylece kimin taraf?ndan öldürüldüğü bilinmeyecekti. Böylece, Peygamber Efendimizin kabilesi ile doğabilecek bir kan davas?n?n da önüne geçilmiş olacakt?. Cenab-? Hakk?n inayetiyle, neticesiz kalacak olan bu sinsi plan?n tezgahlay?c?s? oldu. Bilindiği gibi, hicret gecesi yap?lan hücumda, Peygamber Efendimizin evine giren sald?rganlar, yatağ?nda Hz. Ali�yi görünce şaşk?na dönmüş ve planlar? boşa ç?km?şt?.
Ebu Cehil, sadece Müslümanlara değil, gücü yeten herkese zulmetmeyi al?şkanl?k haline getiren bir kimseydi. Mekke�ye gelen yabanc?lara ve tüccarlara son derece merhametsiz davranarak ellerindeki mallar? değerinin çok alt?nda sat?n alma yoluna giderdi. Verdiği fiyat?, kendisinden çekinildiği için kimse artt?rma yoluna gitmezdi. Mekke�ye gelen Zübeyd kabilesine mensup bir tüccar ayn? muameleye muhatap oldu ve mal?na çok düşük fiyat biçildi. Ebu Cehil�den çekinen diğer tüccarlar da fiyat artt?rmad?lar. Durumu Peygamber Efendimize bildiren tüccar?n mal?n?n değerinde sat?lmas?n? sağlayan Peygamber Efendimiz, Ebu Cehil�in tepkisiyle karş?laşt? ve kendisi ile kavga edildi.
Ebu Cehil�in bütün sald?r? ve hakaretlerine rağmen, defalarca imana davet eden ve Müslüman olmas?n? isteyen Peygamber Efendimiz, onun veya Ömer bin Hattab�?n iman etmeleri ve bu şekilde ?slamiyet�in kuvvetlenmesi için dua etti. Bir süre sonra Ömer (ra) Müslüman olurken, Ebu Cehil�in düşmanl?ğ?ndan hiçbir şey eksilmedi. Hz. Ömer ile birlikte Müslümanlar büyük bir güç kazand?lar.
Hicretten sonra da Peygamber Efendimiz ve Müslümanlar?n peşini b?rakmayan Mekke müşrikleri savaş için haz?rl?k yapt?lar. Bedir Savaş? için yap?lan harcama ve ihtiyaçlar?n karş?lanmas? için gereken maddi desteğin büyük bir k?sm?n? Ebu Cehil karş?lad?. Bizzat Bedir Savaş?na kat?ld?. Bu savaşta Medineli Muaz ve Muavviz kardeşler taraf?ndan öldürüldü. Kendisi ile birlikte yetmiş müşrik öldürüldü. Ölümüyle birlikte müşrik ordusu büyük bir bozguna uğrad?.
Peygamber Efendimizin bu ümmetin firavunu dediği Ebu Cehil�in yapt?klar?ndan dolay? birçok ayet nazil oldu. Risale-i Nur�da, tefsir ve hadis alimleri taraf?ndan; �Biz onlar?n boyunlar?na öyle halkalar geçirdik ki, çenelerine kadar dayan?r da hakka boyun eğmezler. Bir de önlerine bir set, arkalar?na bir set çekip gözlerini kapatt?k; art?k hakk? göremezler� (Yasin 8-9) ayetlerinin inmesine sebep olarak, Ebu Cehil�in gösterildiğine işaret edilmektedir. Çünkü, Ebu Cehil yemin içip; �Ben secdede Muhammed'i görsem, bu taşla onu vuracağ?m,� demiş. �Büyük bir taş al?p gitmiş. Secdede gördüğü vakit kald?r?p vurmakta iken, elleri yukar?da kalm?ş. Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm namaz? bitirdikten sonra kalkm?ş; Ebu Cehil'in eli çözülmüş.� (Mektubat, 1994, s. 160) ve hiçbir şey yapamam?şt?r..
Risale-i Nur�da, Ebu Cehil�in ismi, masumlar?n da musibetlere maruz kalmas?n?n sebebinin aç?kland?ğ? konuda geçmektedir. Ayette, �Öyle musibetten kaç?n?z ki, geldiği vakit zâlimlere mahsus kalmaz, mâsumlar ve mazlumlar da içinde yanar,� denilmiştir. Çoğunluğa gelen musibetlerde masumlar?n harika bir tarzda korunup muhafaza edilmeleri dinin hikmetinin bozulmas?na sebep olur. Çünkü, din bir imtihan ve tecrübedir. Aksi takdirde, Ebu Cehil gibi kötüler de, ayn? Ebu Bekr-i S?dd?k (ra) gibi tasdik ve iman ederlerdi. ?mtihan s?rr?na binaen masumlar da bela çekerler. (Emirdağ Lahikas?, 1997, s. 32).
Ebu Cehil�in ad?n?n geçtiği bir diğer konu da Peygamber Efendimizin şakk-? kamer mucizesidir. Bu mucizeye karş? ç?kanlar, eğer ay ikiye bölünmüş olsayd?, bütün aleme malum olurdu, bütün insanl?k tarihinin bunu nakletmesi gerekirdi, şeklindeki iddialar?na, Risale-i Nur�da cevap verilmektedir; Mucize, peygamberliğin ispat? ve inkarc?lar? ikna etmek içindir, zorlamak için değildir. Nübüvveti duyanlar? ikna edecek derecede mucize verilmiştir. Bütün alemin işiteceği derecede mucize gösterilmesi Cenab-? Hakk�?n hikmetine ayk?r? olur. Çünkü, akla kap? aç?l?rken, ihtiyar?n elden al?nmamas? gerekir. Ay?n ikiye bölünmesi mucizesinin bütün aleme gösterilmesi, insanl?k tarihine geçirilmesi çok aç?k bir mucize olacağ? gibi, herkesi de kabule zorlayacak ve ister istemez herkes kabul edecekti. Dolay?s?yla Ebu Cehil gibi kömür ruhlularla, Ebu Bekir gibi elmas ruhlular ayn? seviyede kalacak ve teklif s?rr? bozulacakt?. (Sözler, 1999, s. 538)
www.risaleinurenstitusu.org