Konu: Risale-i Nur'u Okuma ve Anlama Üzerine

Ne yaz?k ki bugün insan?m?z?n en karakteristik bir yan?, okumamak ve düşünmemek. Zannediyorum, bizi verimsiz hale getiren de işte bu. ?stisnalar? olsa da bu bir gerçek. Bizim dünyam?z?n insan? senede bir kitap okumaz. Bir yerde oturup iki saat düşünmez. Türkiye’de hiç kitap okunmad?ğ? bir dönemde Bediüzzaman yazm?ş ve okuyun demiş. Zira kitap okumay?nca insan?n insanl?ğ?n? inkişaf ettirmesi zordur."(1)


Evet, 1930'lu y?llarda Hazret-i Bediüzzaman'?n Barla'da başlatt?ğ? gönüllü okuma -yazma seferberliği ve "nur mekteb-i irfan?” geleceğin araşt?rmac?lar? için ilginç bir inceleme konusu olacakt?r.


Bu çal?şmam?zda nur risalelerini okuma ve anlama yöntemleri ile ilgili muhterem müellifin ve nur talebelerinin kanaatlerine yer vereceğiz. Çünkü anahtar hükmündeki yöntemleri bilirsek hazineyi açmam?z kolaylaşacakt?r. Bu çal?şmay? haz?rlad?ktan sonra piyasaya ç?kan Risale-i Nur'u Okuma Ve Anlama Teknikleri(Cemil Tokp?nar-Nesil Bas?m Yay?n) adl? eseri herkese tavsiye ederim.


A-NURLARI NEDEN OKUMALIYIZ?


1-?man?m?z? kurtarmak ve güçlendirmek için: Asr?m?z helaket ve felaketlerle dolu bir as?rd?r."Muhakkak insan zarardad?r"(103/2) ilahi ferman?na tam masadak olan 20.as?r değerleri altüst etmiş, insanlar? zevklerinin kölesi yapm?şt?r. Bediüzzaman’?n ifadesiyle "f?sk çamuruyla mülevves olan(2) bat? medeniyeti günah? süslemiştir. Evet, "Dünyay? bir köy şekline sokan şu medeniyeti sefihe ile gaflet perdesi çok kal?nlaşm?şt?r. Tadili büyük bir himmete muhtaçt?r."(3)


Yine "tecrübe sahas?na girmeyen şey ilim değildir" şeklinde özetleyebileceğimiz pozitivist felsefe korkunç bir tahribat yapm?ş, kalplerde bir sürü tereddüt, vesvese, vehim ve şüphe b?rakm?ş, nicelerinin dünya ve ahiretlerini zift gibi karanl?k etmiştir. Böyle bir zamanda nakilden ziyade akli delillerle ikna önem kazanm?şt?r. Çünkü medenilere galebe ikna iledir.


Bu konuda Risale-i Nur, Kur'an’dan ilhamen imdada yetişmiş, bir can simidi olmuş, küfür ve dalalet karş?s?nda bocalayan insanlara hak ve hakikat yollar?n? göstermiş, Müslüman bir beynin inşas?nda çok önemli bir işlev görmüş ve görmektedir. Müellifinin ifadesiyle "neşrolunan sözler hakaik-i Kur'aniye'nin birer anahtar? ve o hakaiki inkâr etmeye çal?şanlar?n başlar?na inmiş birer elmas k?l?nçt?r."(4)


Ayn? zamanda Risalelere ciddi muhatabiyet bize günahlardan korunma duygusu kazand?racak ve bizi koruyacakt?r. Çünkü "ancak Kur'an?n öğrettiği ve usulünü gösterdiği bir tahkiki iman iledir ki, insan gayr-i imani hallerden hicret edebilir."(5) yine "?nsan ancak iman? derecesinde gözünü haramdan koruma iradesi gösterebilir."(6)


Risalelerin ana hedefi ise, iman?n muhafaza ve kuvvetlenmesidir.

2-Kur'an hakikatlar?na k?sa zamanda ulaşmak için: Sürat çağ?nda yaş?yoruz. Bu h?zl? hayat devrinde ve geçim derdinin ağ?rlaşt?ğ? zamanda ve insanlar?n manevi meselelere yabanc?laşt?ğ? bir vasatta eskisi gibi ilim tahsili güçleştiğinden Cenab-? Hak kemal-i kereminden o uzun mesafeyi herkes için k?saltacak bir eseri lütfetmiştir. Hz.Üstad "Seriüsseyr olan bu zaman?n evlad?na k?sa ve selamet bir tariki ihsan etmek Rahmet-i Hakime'nin şan?ndand?r"(7) sözüyle buna işaret etmektedir. Başka bir yerde de şöyle der:"Cenab-? Hakk?n rahmetiyle k?rk dakikada o hakikatlara ç?k?lacak bir yol bulunsa o yola karş? lakayd kalmak kâr-? ak?l değil."(8)


Evet, Risaleler Kur'an hakikatlar?na ulaşmak için yolu çok k?saltm?şt?r.


Şark?n büyük âlimlerinden Nadir Efendi Selefin eserleriyle Risaleleri k?yaslarken şöyle demiştir:"Bu eserlerde ekilen hakikat çekirdeklerini Bediüzzaman sümbüllendirmiş ve herkesin istifade edebileceği bir ağaç haline getirmiştir."(9)


Mesela ?bn-i Sina, Gazali gibi dev kametlerin :"Bu mesele naklidir, ak?l ona yol bulamaz" dediği haşir meselesini Asr?n beyin yap?c?s?, Haşir risalesinde keskin delillerle ispat etmiş, koca Sad-? Taftezani'nin k?rk sayfada, o da âlimlerin yüksek k?sm?na ders verdiği Kader meselesini herkesin anlayabileceği rahatl?kla kader risalesinde izah etmiş ve böyle her meselede getirdiği orijinal yorumlarla bu asr?n bir Lokman Hekimi olduğunu ispat etmiştir.


Yine kendi ifadesiyle:"Risale-i Nur Kur'an'?n bir manevi mucizesi olarak iman?n esasat?n? kurtar?yor ve mevcut imandan istifade cihetine değil, belki çok deliller ve parlak burhanlarla iman?n ispat?na ve tahkikine ve muhafazas?na ve şübehattan kurtarmas?na hizmet ettiğinden herkese bu zamanda ekmek gibi, ilaç gibi lüzumu var olduğuna dikkatle bakanlar hükmediyorlar"(10)


Kastamonu Lahikas?nda şöyle bir ifade var:"Zannederim ki, hakaik-i imaniyeyi tamam?yla Risale-i Nur ihata etmiş, başka yerde aramaya lüzum yok."(11) Âlimlerimiz de ayn? kanaattedir. Mesela Mehmed K?rk?nc? Hocaefendiye göre Risale-i Nur:"Ehl-i Sünnet vel cemaat mezhebinin bu as?rda en kuvvetli ve en ruhlu bir hülasas?d?r. Sanki ar? sütü k?ymetinde bir g?da-y? manevidir.”(12) Fethullah Gülen Hocaefendi ise:"?nsan bu kitaplar? kendine muhatap alarak okursa, marifet-i ilahiye ulaş?r”(13)ifadesiyle Risalelerin hedefine işaret etmektedir. Bu k?sm? yine Hocaefendinin bir sözü ile noktalayal?m:"Üstad döneminde pozitivizm tam gemi az?ya alm?şt?r. Müslüman’?n düşünce hayat?ndan sanat anlay?ş?na kadar hemen her sahada bir işgal bahis mevzuudur. Ve bütün bu işgallerin hepsini birden göğüsleyen bir Heraklittir."(14)

3-Kendimizi yenilemek ve verimli hizmet edebilmek için: ?nsan ülfetle malul bir varl?kt?r. En güzel manzaralar bile belli bir süre sonra onun nazar?nda basitleşir. Evrendeki ekmel nizam dahi ülfet perdesi alt?nda insandan gizlenmiştir. Uhrevi hizmetler için de durum böyledir Her şey ilk ortaya at?ld?ğ?nda yeni olman?n orijinalitesi vard?r. Ama zamanla insan kendini yenileyemezse, o mesele matlaş?r, cazibesini kaybeder, aşk ve şevk söner, gerilim kaybolur. Ve insan kazanma kuşağ?nda kaybetme k?s?r döngüsüne girer. Merhum Zübeyir Gündüzalp ağabey "Hizmet hizmet derken, şahsi dersini unutan?n hizmeti muvakkat(geçici) olur"(15)derken bu hususa parmak basmaktad?r.


Hizmet erinin metafizik gerilimini devaml? canl? tutmas? için enerji stoklar?na ihtiyaç vard?r. Ta cemiyette ald?ğ? yaralar? tedavi edebilsin. Çünkü her bir günah metafizik gerilime vurulan bir darbedir. ?şte her bir risale böyle bir stok hükmündedir. Merhum Zübeyir ağabey bunu şöyle izah eder: "Kur'an hakikatlar?nda ruhu ve zevki yükselten, fikri tekemmüle götüren(olgunlaşt?ran) selim bir akla sahip k?lan bir hususiyet vard?r. Kur’an hakikatlar? manevi bir enerji kaynağ?d?r" (16)


Bir soru-cevap sohbetinde muhterem Fethullah Gülen Hocaefendi bu konuyla ilgili şu önemli tavsiyeyi yapmakta:"Kardeşlerimiz, ihsan-? ilahi olarak elimize verilen, tevdi edilen en k?ymetli, en güzide eserleri okumadan bir lahza dur(uzak) olmamal?d?rlar. Her sabah evlerinde zaman?n en az? ne kadarsa işte o kadar okuyarak kendilerini yenilemelidirler. Kendini yenileyemeyen çürür gider."(17)Sonuç olarak “Risale-i Nur Külliyat? iyi bir ameliyat-? fikriye yapmaya vesiledir. Herkes kendi seviyesine göre ondan çok istifade edebilir. Çünkü bu eserler Kuran’dan mülhem p?r?lt?lard?r."(18)

B-OKUMA HUSUSUNDA DÝKKAT EDÝLECEKLER

M.Fethullah Gülen Hocaefendi bu konuda kýsaca þu ölçüyü veriyor:

1-Bütününü okumak

2-Gazete gibi okumamak

3-Bütünlük içinde mütalaaya kendimizi alýþtýrmak

4-Kendi nefsine okumak

5-Her gün okuduðu þeylerle kendini kritiðe tabii tutmak ve oto kontrol yapmak. Yoksa eserler yaldýzlý ciltlerle kütüphanede durur da, gerektiði gibi istifade edilmez."(19)

Biz de tespit ettiðimiz bir kaç hususu nakledelim:

1-Tefekkür: Risale mesleðinin dört esasýndan biri olan tefekkür, eserlerin bize açýlmasýnda da önemli bir anahtar. Üstad 12.Mektupta bir ölçü veriyor:"Gazete gibi okumayýnýz."(20)Baþka bir yerde de "Risale-i Nur sair ilimler ve kitaplar gibi okunmamalý. Çünkü ondaki iman-ý tahkiki ilimleri baþka ilimlere ve marifetlere benzemez. Akýldan baþka çok letaif-i insaniyenin de kuvvet ve nurlarýdýr" der(21).

Yani duya duya, hissederek, kendini vererek okumak gerekli. Allame Mehmed Feyzi Efendi bu meseleyi þöyle izah ediyor:"Risale-i Nur’u tekrar tekrar okumak lazým. Sathi (yüzeysel)deðil. Bütün duygu ve latifelerle teveccüh ederek okumalý ki, her duygu, her latife hissesini alsýn."(22)

Nur hizmetinin ilklerinden merhum Hulusi aðabeyimiz de þöyle diyor:"Risale-i Nur'un tam tesirini göstermesi için ihlâs ve tefekkürle okunmasý lazýmdýr. Her konu bir diðerinden daha ehemmiyetlidir." (23) Hulusi beyin bu konuda bir diðer ifadesi ise þöyle:"Þayet imanýný tahkike çýkarmak sana dert olmuþsa, eserleri tefekkürane okuman lazým." (24) Nurun baðrý yanýk âþýklarýndan, þanlý aðabeyimiz Hasan Feyzi Efendi bir manzumesinde:"Güzel oku! Her zerrede coþkun birer mana var. Dert ehline bu manada canlar sunan eda var." ifadesiyle bu hususa iþaret etmiþtir.(25)

Risaleleri böyle tefekkürle okumuþ ve hazmetmiþ bahtiyarlardan merhum Zübeyir Gündüzalp aðabeyin ifadesiyle bu hususu noktalayalým: "Okudum. Okudum. Okudukça derin nefesler almaya ve dirilmeye baþladým. O zulmetli dehlizden güneþ ýþýðýna kavuþmuþ bir adam gibi mütehassýs oldum. Ruhum ve kalbim huzura kavuþtu. Gözlerim dünyayý hakikatýyla görmeye, kulaklarým hakikat seslerini iþitmeye baþladý."(26)

2-Dikkat: “Ýnsan dikkate, tahlile ve muhakemeye alýþmalýdýr."(27)Özellikle bir eseri okurken bu öncelikli þarttýr. Zira “hýzlýca okunup geçilen hangi þey özümsenir ki?"(28)Dikkati ortadan kaldýran amiller ise:

a-Fazla faaliyet ihtiyacýdýr

b-Alakasýzlýktýr

c-Yorgunluktur

d-Maddi veya manevi rahatsýzlýktýr.(29)

3-Tekrar: "Risale-i Nur hem aklý, hem kalbi, hem insandaki bütün duygularý tenvir eden bir marifet hazinesidir. Malumdur ki, gerek sadece akla hitap eden fenni kitaplar, gerekse ilmihal ve fýkýh gibi insanýn ahvaline taalluk eden eserler ancak anlaþýlýncaya kadar okunurlar, bundan sonra bu ilimlerin tekrarý ferdin faziletini artýrmaz. Akýlla birlikte kalbe hitap eden, ferdin geliþimine vesile olan, tefekkür ufkunu geniþleten kuvve ve latifelerini feyizlendiren eserler ise, ruhun gýdasý ve havasý hükmünde olduklarýndan tekrar tekrar okunmalarý fýtratýn icabýndandýr."(30)

Bundan dolayý Fethullah Gülen Hocaefendi þöyle demektedir: "Risale-i Nurlarý unutmamak için tekrar tekrar okumalý. Bir mevzuyu bir kaç yerden okumalý. Sürekli okumalý. Her halet-i ruhiyede insan farklý istifade eder."(31)

Ýnsan bazý þeylere bazý zamanlar ihtiyaç hissedebilir. Öyle þeyler de vardýr ki bir an onsuz olmak düþünülemez. Ýmana her an muhtaç olduðumuz gibi imanýmýzý güçlendiren eserlere de devamlý ihtiyacýmýz vardýr."Hayat þartlarýnýn günü birlik hayhuyu içinde ruhumuzun ne kadar bunaldýðý, monotonlaþan hayatýn insanlarýn manevi yapýlarýnda aþýnmalara sebep olduðu unutulmamalýdýr."(32)

Üstad hazretleri bu konuda da en güzel misallerdendir. Mesela, Haþir Risalesini 500 defa okumuþtur.(33)Ýhlâs-Uhuvvet Risalelerini Üstadýn okumasýný talebeleri saymýþlar, 115 defa okuduðunu tespit etmiþler, sonra saymayý býrakmýþlar. Kendisini ziyarete gelenlere de evvel-ahir tavsiyesi eserlerin devamlý okunmasý olmuþtur. Çünkü iman hakikatlarý ne kadar çok tekrar edilirse, o kadar lezzet, feyiz, ruhi ve kalbi inkiþaf(geliþme) verir.(34)

4-Anlamaya çalýþmak ve yýlmamak: Risaleleri ilk defa okuyanlarýn zorlanacaklarý iki husus var. Birincisi, bu eserlerde iþlenen konulardan kaynaklanmaktadýr. Bir hikâye ve romaný anlamak kolaydýr. Ancak ilmi bir eseri anlayabilmek zordur, belirli bir çalýþmayý gerektirir. Anlamayý geciktiren ikinci sebep dil problemidir. Bu eserler 70 yýl önce yazýlmýþtýr. Birinci sebebi ortadan kaldýrmak mümkün deðildir. Bu eserler Kur'an tefsiri olduðu için çok mühim ve zor konularý iþlemektedir. Ýkinci sebebi yok etmek için ortaya atýlan "sadeleþtirme" iþlemi de çýkar yol olamaz. Çünkü Risale-i Nur'daki çoðu kelime ýstýlahtýr. Her ilim dalýnýn kendine has terimleri olduðu gibi bu eserlerin de kendine göre terimleri vardýr."Tesbih, tahmid, esma-i hüsna, ism-i azam, tefekkür, mana-yý ismi" gibi binlerce kelimenin tam Türkçe karþýlýklarý yoktur. O halde çare nedir? Çare planlý, yavaþ, yavaþ ilerleyen bir gayret içine girmektir."(35)

iki şart yerine getirilmeli..

birincisi kabul etmek..
ikincisi anl?yarak okumak...

kabul etmek kolay m??

daha risalei nurun dilinin zor olduğunu söyliyen..

anlam?yorum söyliyen...hiç anlar m??

Nurlar, ?slâmî pek çok temel meseleyi halletmenin yan?nda, onlara bir bütün hâlinde bak?ld?ğ?nda, sat?r aralar?na s?k?şt?r?lm?ş pek çok yol gösterici mesajlar ve küllî kaideler türünden disiplinler ve fikir yumaklar? bulmak da mümkündür. Meselâ onlardan biri: "Bir insan? al?p, kemalât?n mertebelerinde dolaşt?rarak onu kurmay yapmaktansa beş on insan? nefer yapmak ve onlar? dalâletten kurtarmak daha iyidir." Zira, çağ ve dönem itibar?yla insanlar? kurtarmak; onlar? ayaklar? yere basan birer nefer seviyesinde ele alma, onlar? yetiştirme, koruma ve kollamayla olacağ?ndan neferlerin anlay?ş? ve muhatap al?nmalar? ön plâna ç?kar.
Risalelerde sat?r aralar?nda ifade edilen hususlardan bir diğeri de meselelerin "tedellî" (Tümdengelim = ?stidlâl) metodu ile anlat?lmas?d?r. Yani müessirden esere giderek, eserin o çerçevede değerlendirilmesidir. Böylece eser, hem o "Müessir-i A'zam"?n büyüklüğü hem de o eserin ifade ettiği mânân?n derinliği aç?s?ndan daha bir aç?l?r ve inkişaf eder. Böyle bir yol, eseri anlama aç?s?ndan daha önemlidir. Çünkü bunun tersi bir yaklaş?m tarz? ki, –eserden müessire doğru gitme yöntemidir– çok defa beklenen sonuca ulaşt?rmaz. Her ne kadar o eseri oluşturan parçalar ciddî bir tenasüp içinde de olsa ve o eserin değişik yanlar? tam bir nizam, mükemmel bir âhenk ve şiiriyet de ifade etse, eldeki neticenin yine kendi k?ymetince olmas? bak?m?ndan Zât-? ?lâhî hakk?nda yeterince fikir vermeyebilir.

Ama meseleye, öncelikle göklerin ve yerlerin zimam?n? elinde tutan Zât-? Ecell-i A'lâ nazara al?narak tedellî yolu ile bak?l?nca, eseri meydana getiren f?rçan?n eser üzerinde çok önemli ve derin çizgiler b?rakt?ğ? hemen anlaş?lacakt?r. Hatta eserde münasebetsiz gibi görünen baz? ç?k?nt?lar?n bile değişik bir mânâ, farkl? bir maslahat veya ince bir hikmet için olduğu hemen fark edilecektir ki, işte böyle bir eser, insan? bir hamlede, bir nefhada tecridin götürdüğü derinliklere çekip götürecektir. Böylece, her eserde bir derinleşme olduğu görülecek ve bu eserlerin her biri Zât-? Ulûhiyet mülâhazas?n? ruhlar?m?za çok farkl? olarak f?s?ldayabilecektir. ?şte Risalelerin sat?r aralar?nda verilen noktalardan bir diğeri de budur.

Ayr?ca, küllî bir bak?ş aç?s?yla bakt?ğ?m?zda; Risalelerin, ibtidâ ile intihân?n birleştiği noktalar?n izah? olduğu da söylenebilir. Dolay?s?yla, hemen herkes bu eserlerden seviyesine göre mutlaka bir şeyler anlar. Baz?lar? düz sat?rlardan bir şeyler anlarken, diğer baz?lar? da sat?rlarla beraber sat?r aralar?n?, hatta sat?r aralar?n?n gölgelerine göre sat?rlar? dahi farkl? anlayabilir.

Kardeþ elinize kalbinize saðlýk,bize sizin için dua etmek düþer herhalde,ALLAH Razý olsun...

Doç. Dr. Şadi Eren Bey sadeleştirme meselesinde şöyle diyor:

a-Risale-i Nur ecdad?m?z?n diliyle aram?zda tek köprü olarak kalm?şt?r. Hiç olmazsa, bu köprüyü ortadan kald?rmamak laz?md?r.

b-As?l hizmet Risale-i Nurlar? halk?n seviyesine indirmek değil, halk? Risale-i Nurlar?n seviyesine ç?karmakt?r.

c-Sadeleşmiş bir Risale-i Nur üslubundan, letaifinden, tesirinden çok şey kaybedecektir. Eserin orijinali "fikir kurmaylar?" yetiştirirken sadeleştirilmiş hali bunu gerçekleştiremeyecektir.

d-Bu eserlerde geçen ve şimdiki nesle yabanc? gelen temel kelimeler bin kadard?r. Bir ayl?k bir çal?şmayla bunlara aşina olmak mümkündür. Bunu b?rak?p, kolaya yönelmek kahramanl?k değildir. Unutmamak gerekir ki,"Zorlukla beraber kolayl?k vard?r."(?nşirah/5)

e-?nsan kavramlarla engin bir tefekküre ulaş?r. Bu eserlerde geçen Kur'ani ?st?lahlar?, c?l?z ifadelerle karş?layabilmek mümkün değildir. Yeni nesli böyle ?st?lahlardan mahrum etmeye hakk?m?z yoktur."(36)

Üstad?n 7.Þua için dediği şu ifadeler genel bir ölçü olmal?d?r:"Bu ehemmiyetli risalenin herkes her bir meselesini anlamaz. Fakat hissesiz de kalmaz. Büyük bir bahçeye giren bir kimse, o bahçenin bütün meyvelerine elleri yetişmez. Fakat eline girdiği miktar? yeter. O bahçe yaln?z onun için değil, belki elleri uzun olanlar?n hisseleri de var."(37)

Evet, "Risale-i Nur dava-y? nübüvveti temsil etmesi cihetiyle mebde ile müntehay? bünyesinde cem etmiştir. Yani onun sat?rlar? aras?nda çobanlara anlat?lan şeyler olduğu gibi gözlerini her aç?p kapay?şlar?nda-hâşÃ¢, Allah'a mekân tahsisinin d?ş?nda "Rabbim şuradas?n" diyecek ve kendisini O'nun kucağ?na atacak kadar ilerlemiş seviye insanlar?n?n da alacaklar? marifet dersleri vard?r. Bu sebeple Risale-i Nur’dan herkes kendi seviyesine göre istifade eder. Kimisi onun sayfalar? aras?nda yüzer-gezer, kimisi de sat?r aralar?ndan Allah?n marifetine giden bin bir yol bulur. Ve oralarda seyahat eder."(38)

Hem eserlerin bize aç?lmas? zamana ve okumaya bağl? olduğundan, eserleri birden anlamak mümkün değildir. Ama "bir şey tamamen elde edilmezse, tamamen de terk edilmez" kaidesince y?lmadan okumak gerekir. Bir Arap atasözünde dendiği gibi "her şeyin bir engeli vard?r, ama ilmin çok engeli vard?r" Ulema; "?lmin baş? soğandan ac?d?r, sonu baldan tatl?d?r."demişlerdir.

?mam Ebu Yusuf hazretleri; "sen ilme tamam?n? vermezsen, o sana az bir k?sm?n? dahi vermez." diyor. Biz de eserlere ciddi ve sistemli yaklaşarak başar?y? yakalayabiliriz.

5-?htiyaç hissetmek: ?nsan hasta olduğunun fark?nda değilse, doktora gitmeyeceği gibi, manen hasta olduğunu bilmiyorsa nurlara olan ihtiyac?n? hissedemez. Hâlbuki Bediüzzaman’?n dediği gibi:"Hz.Eyyub(as)?n zahiri yara hastal?klar?na mukabil, bizim batini ve ruhi ve kalbi hastal?klar?m?z vard?r. ?ç d?şa, d?ş içe bir çevrilsek, Hz.Eyyub’tan daha ziyade yaral? ve hastal?kl? görüneceğiz. "(39)Bunu anlayamayan insan imani eserlere ihtiyac?n? da hissedemez. Okusa dahi alacağ? lezzet çok cüzi olur. Nas?l bir maddi g?dadan ald?ğ?m?z lezzet maksimum ihtiyac?m?z oran?ndad?r. Ayn? şey manevi g?dalar için de söz konusudur."?man hakikatlar?n? tetebbu ve mütalaaya bilhassa çok muhtac?m"(40)şuuru istifademizin anahtarlar?ndan olacakt?r.

6-Nefse okumak: Zübeyir ağabeyin "Tenkit için okur, istifade edemez. Başkas? için okur, istifade edemez. Kendi nefsi için okur, istifade eder(41)"Hizmet için değil, nefsimi ?slah için okumal?y?m"(42)


"Okuyamamaktan kork"(43)ifadeleri bu hususu çok veciz ifade etmektedir. Cemil Tokp?nar'?n dediği gibi "Şahsi okumada bizzat kendi nefsimizi hedef almam?z, onun tezkiyesi ve terakkisi için şartt?r."(44)


7-Teslimiyetle yönelmek: Eserlere "biliyorum" edas?yla yaklaş?l?rsa o nurlar insandan gizlenir. ?hlâs kahraman? Hulusi ağabey bu hususu şöyle izah etmektedir: "Risale-i Nur’u hem biliyorsunuz, hem bilmiyorsunuz. Acz ve fakr ile Cenab-? Hakka dua edin."Ya Rab! Aç bana, senin verginde hudut yoktur.""Risale-i Nur’un önüne her oturduğumuzda bilmiyor olarak otural?m. Biz bildiğimizi b?rakacağ?z. Kab?m?z? boşaltacağ?z. Risale-i Nur'un ince manalar? içinde bu da vard?r. Bilirim iddias?nda olanlara verilmez."(45)


8-Yazmak: Eserleri okurken not almak, bir meseleyi okurken onunla ilgili diğer yerleri de gözden geçirmek de verimi art?racak diğer bir unsurdur. Bir Arap atasözünde deniyor ki:"?lim bir avd?r, yazmak onu yakalamakt?r." Büyüklerimiz:"Kimin koltuğunda defter bulunmazsa, onun kalbine hikmet yerleşmez" demişlerdir.(46)


9-Müzakere usulü: Bir kaç arkadaş bir araya gelerek müzakere suretiyle meseleleri mütalaa çok h?zl? mesafe almam?za vesile olacakt?r. Üstad?n dediği gibi:"Gerçi, herkes kendi kendine bir derece istifade eder, fakat herkes her bir meselesini tam anlamaz. Hem iman hakikatlar?n?n izah? olduğu için hem ilim, hem marifet, hem ibadettir. Şayet biri biliyor, taallüme muhtaç değil ise, ibadete muhtaç veya marifete müştak veya huzur ister. Onun için herkese lüzumlu bir derstir."(47)


10-Ufku yakalamaya çal?şmak: Nur Külliyat? hayat?n içinde okunmas? gereken bir eserdir. Onda ilham? coşturacak, insan? "insan-? kâmil" zirvesine ulaşt?racak, tefekkür insan? yapacak nice nurlar gizlidir. Okuyan eğer o hedefleri bulma çabas? ve düşüncesinde değilse, eserlerin vermek istediği mesaj? da yakalayamayacak, işin sadece felsefesini yapacakt?r. Bu ise sadece nurun can?na okuma demektir. "Cemaatlerin hep ayn? seviyede kalmalar?, ayn? şeyleri dinlemeleri, malumatta, fikirde, terkipte, tahlilde bir ad?m ileri gitmemeleri, Allah indinde ve Resulullah kat?nda makbul bir durum ve tutum değildir. Her duyuşumuz, her bilişimiz, her sezişimiz bizi ad?m ad?m ileri götürmüyorsa, fikren ve kalben inkişaf?m?za vesile olmuyorsa, hala boğuk bir kalbimiz, hala ölü duygular?m?z varsa duyduğumuz ve işittiğimiz şeylerin faydas?zl?ğ?na inanabiliriz."(48)


Ayn? zaman da nurlar?n vesilelik yönü de hat?rdan hiç ç?kar?lmamal?d?r. Metin Karabaşoğlu beyin enfes tespiti ile Risale-i Nur "Bizim gibi ladini bir eğitim ve hayat çark?ndan geçen şu zaman ve zeminin insanlar?n?n Kur'an muhatabiyeti için sahih ve kâmil bir haz?rl?k okulu’dur.(49) Bu husus önemli. Zira din kitaplar? birer şeffaf cam gibi, olmak laz?mken, as?rlar?n aş?nd?rmas?yla, dikkatsiz taklitçilerin yüzünden paslan?p insanlarla Kur'an aras?nda perde olmuşlard?r(50)