Konu: Risale-i Nurlardan İçtimai-Siyasi Ölçüler

Risale-i Nur eserleri bizlere çok ince dersler ve bakışlar sunar.Toptancılık yaptırmaz.Tarafgir baktırmaz.Zulüm yaptırmaz.Bizlere insaf düsturlarını verir.Hele hele ehl-i imanala münasebetlerimizinnasıl olacağını ihlas ve uhuvvet risalelerinde ve lahika mektuplarında ayrıntısı ile gösteriri.Tabi ki bu hakikatler Risale-i Nur külliyatının satırları arasındadır.Oradan kalbimize,vicdanımıza makes bulamamışsa tabiki nefsi ve hissi bakılacaktır.HattaNur kardeşlerini dahi acımasızca su-i zan edecek ve bu yaptığınıda doğru kabul edecek.Nerede hakperestlik?Nerede insaf?Nerede Risale-i Nur ölçüleri?O zaman gelin Risale-i Nurlardan hadiselere, içtimai ve siyasi prensiplerle bakalım.Nefisler yerine hakikatler konuşsun.Nerede durduğumuz ancak böyle anlaşılır diyorum ve sözü Risale-i Nurlara bırakıyorum.

Birisinin Hatas?yla Başkas? Mes'ul Olmaz(Enam susesi:164)

Beşerin vahşet ve bedevîlik zamanlar?ndaki bir kanun-u esasîsine, medeniyet nam?na dine hücum edenler, irtica ile o vahşete ve bedevîliğe dönüyorlar. Beşerin selâmet, adalet ve sulh-ü umumîsini mahveden o dehşetli vahşiyane kanun-u esasî, şimdi bizim bu biçare memleketimize girmek istiyor. Garazkârâne ve anûdâne particilik gibi baz? cereyanlar? aş?lamaya başlamas? gibi bir ihtilâf görülüyor. O kanun-u esasî de budur:
Bir taifeden, bir cereyandan, bir aşiretten bir ferdin hatâs?yla o taifenin, o cereyan?n, o aşiretin bütün fertleri mahkûm ve düşman ve mes'ul tevehhüm ediliyor. Bir hatâ, binler hatâ hükmüne geçiriliyor. ?ttifak ve ittihad?n temel taş? olan kardeşlik ve vatandaşl?k, muhabbet ve uhuvveti zîr ü zeber ediyor.
Evet, birbirine karş? gelen muannid ve muar?z kuvvetler, kuvvetsiz oluyorlar. Bu kuvvetsizlikle zay?fland?ğ? için, millete ve memlekete ve vatana âdilâne hizmete muvaffak olunamad?ğ?ndan, maddî ve mânevî bir nevi rüşvet vermeye mecbur oluyorlar ki, dinsizleri kendilerine taraftar yapmak için o gaddar, engizisyonâne ve bedeviyâne ve vahşiyâne bu mezkûr kanun-u esasîye karş? ayn-? adalet olan bu semavî ve kudsî
1("Hiçbir günahkâr başkas?n?n günah?n? yüklenmez." En'âm Sûresi, 6:164; ?srâ Sûresi, 17:15; Fât?r Sûresi, 35:18; Zümer Sûresi, 39:7.)nass-? kat'îsiyle, Kur'ân'?n bir kanun-u esasîsi muhabbet ve uhuvvet-i hakikiyeyi temin eden ve bu millet-i ?slâmiyeyi ve memleketi büyük tehlikeden kurtaran bu kanun-u esasî ki, "Birisinin hatas?yla başkas? mesul olamaz." Kardeşi de olsa, aşireti ve taifesi de olsa, partisi de olsa, o cinayete şerik say?lmaz. Olsa olsa, o cinayete bir nevi tarafgirlikle yaln?z mânevî günahkâr olup âhirette mesul olur; dünyada değil. Eğer bu kanun-u esasî çabuk düstur-u esasî yap?lmazsa, hayat-? içtimaiye-i beşeriye iki Harb-i Umumînin gösterdiği tahribat?n emsaliyle, esfel-i sâfilîn olan o vahşî irticaa düşecek.(Emirdağ Lâhikas? (2) - Mektup No: 70 )

Saniyen: Risale-i Nur, k?rk elli senede bütün ehl-i siyasetin tazyikat? alt?nda tek baş?na âlem-i ?slâmda harika bir tarzda neşrolduğu halde, şimdi milyonlar nâşirleri varken, değil eski bir parti, dünya toplansa ona karş? bir sed çekemez, mümkün değil. Belki bir ilânnâme hükmüne geçer. Onun için, Nur talebeleri müteessir olmas?nlar.
Salisen: Hem eski partinin bana karş? zulümlerini helâl ettiğim, hem Kur'ân'?n bir kanun-u esasiyesi olan yani, "Birisinin hatâs? ile başkas?, partisi, akrabas? mes'ul olmaz, olamaz" diye, hem Anadolu, hem vilâyet-i şarkiyede Risale-i Nur'la neşredildiği sebebiyle, âsayişe tam kuvvetli bir tarzda hizmet edilmiş. Demek bir mânevî zab?ta hükmünde, herkesin kalbinde bir yasakç? b?rak?yor. Bu noktaya binaen, Risale-i Nur eski partinin dört beş hatâs?n? yüz derece ziyadeleştirmeye mânidir. Yüzde beş adam?n hatâs?n? doksan beşe de verip yirmi otuz derece ziyadeleştirmemiş. Onun için umum o partinin ekserisi iktidar partisi kadar Risale-i Nur'a minnettar olmak lâz?md?r. Çünkü, bu dersi, bu kanun-u esasiye-i Kur'âniyeyi Risale-i Nur ders vermeseydi, o beş adam?n hatâs? binler adam? da hatâkâr yapard?.(Emirdağ Lâhikas? (2) - Mektup No: 148 )

Çok önemli düsturlar.Siyasi ve içtimai hadiselere bakarken bizlere istikamet verecek prensipler var aşağ?daki bölümde.
Bu iki ay zarf?nda heyecanl? bir vaziyet-i siyasiye karş?s?nda bana, hem alâkadar olduğum çok kardeşlerime kavî bir ihtimalle ferah verecek bir teşebbüs etmek lâz?mken, o vaziyete hiç ehemmiyet vermeyerek, bilâkis, beni tazyik eden ehl-i dünyan?n lehinde olarak bir fikirde bulundum. Baz? zatlar hayret içinde hayrette kald?lar. Dediler ki: "Sana işkence eden bu mübtedi' ve k?smen münaf?k baştaki insanlar?n takip ettikleri siyaseti nas?l görüyorsun ki ilişmiyorsun?" Verdiğim cevab?n muhtasar? şudur ki:
Bu zamanda ehl-i ?slâm?n en mühim tehlikesi, fen ve felsefeden gelen bir dalâletle kalblerin bozulmas? ve iman?n zedelenmesidir. Bunun çare-i yegânesi nurdur, nur göstermektir ki, kalbler ?slah olsun, imanlar kurtulsun. Eğer siyaset topuzuyla hareket edilse, galebe çal?nsa, o kâfirler münaf?k derecesine iner. Münaf?k, kâfirden daha fenad?r. Demek, topuz böyle bir zamanda kalbi ?slah etmez. O vakit küfür kalbe girer, saklan?r, nifaka ink?lâp eder. Hem nur, hem topuz-ikisini, bu zamanda benim gibi bir âciz yapamaz. Onun için, bütün kuvvetimle nura sar?lmaya mecbur olduğumdan, siyaset topuzu ne şekilde olursa olsun bakmamak lâz?m geliyor.
Amma maddî cihad?n muktezas? ise, o vazife şimdilik bizde değildir. Evet, ehline göre kâfirin veya mürtedin tecavüzat?na sed çekmek için topuz lâz?md?r. Fakat iki elimiz var. Eğer yüz elimiz de olsa, ancak nura kâfi gelir. Topuzu tutacak elimiz yok.(16.Lema-ikinci merakl? sual)

Risale-i Nurlarda kaç?n?lan ve men edilen siyaset menfi siyasettir ve devleti idare etmeye talip olunan siyasettir.Umumun mal? olan din ve değerler ad?na ve Risale-i Nurlar ad?na parti kurularak devlete talip olmak anlam?nda bir siyasetten Kur'an bizleri men etmiştir.Risale-i Nurlar?n metodu devlete talip olmak değil insana talip olmak ve insan?n iman?n? kurtarmakt?r.Risale-i Nurlara talip olanlar sadece iman hizmeti için vazifeleri gereği siyasete bakar ve o bak?ş?n?da Risale-i Nurlardaki ölçülere göre yapar.Bu bak?ş?nda tarafgirane ve siyasetçilik manas?ndaki şeytankarane siyasetten Allah'a s?ğ?n?rlar.Meleği şeytan,şeytan? melek gösteren anlay?ştan kaç?n?rlar ve kaç?n?lmaz? gerekir.Aşağ?daki mektupta siyasetten Nur Talebelerinin çekinmelerinin ve devleti idare etmeye talip olmamalar?n?n olunursa neticelerinin zulme ç?kacağ?n?n ölçüleri verilmektedir.
Taalüm -ü siyaset siyaset değildir prensibi gereği bu çal?şmay? devam ettireceğiz inşallah.

Risale-i Nur'daki şefkat, hakikat, hak, bizi siyasetten men etmiş. Çünkü mâsumlar belâya düşerler; onlara zulmetmiş oluruz." Baz? zâtlar bunun izah?n? istediler. Ben de dedim:
Şimdiki f?rt?nal? as?rda gaddar medeniyetten neş'et eden hodgâml?k ve asabiyet-i unsuriye ve umumî harpten gelen istibdadat-? askeriye ve dalâletten ç?kan merhametsizlik cihetinde öyle bir eşedd-i zulüm ve eşedd-i istibdadat meydan alm?ş ki, ehl-i hak, hakk?n? kuvvet-i maddiye ile müdafaa etse, ya eşedd-i zulüm ile, tarafgirlik bahanesiyle çok bîçareleri yakacak; o hâlette o da ezlem olacak ve mağlûp kalacak. Çünkü, mezkûr hissiyatla hareket ve taarruz eden insanlar, bir iki adam?n hatas?yla yirmi otuz adam?, âdi bahanelerle vurur, perişan eder. Eğer ehl-i hak, hak ve adalet yolunda yaln?z vuran? vursa, otuz zayiata mukabil yaln?z biri kazan?r, mağlûp vaziyetinde kal?r. Eğer mukabele-i bilmisil kaide-i zâlimânesiyle, o ehl-i hak dahi bir ikinin hatas?yla yirmi otuz biçareleri ezseler, o vakit, hak nam?na dehşetli bir haks?zl?k ederler.
?şte, Kur'ân'?n emriyle, gayet şiddetle ve nefretle siyasetten ve idareye kar?şmaktan kaç?nd?ğ?m?z?n hakikî hikmeti ve sebebi budur. Yoksa bizde öyle bir hak kuvveti var ki, hakk?m?z? tam ve mükemmel müdafaa edebilirdik.(On ?kinci Şua)

ÜÇÜNCÜ SUAL?N?Z: Dünyan?n siyasetine karş? niçin bu kadar lâkayts?n? Bu kadar safahât-? âleme karş? tavr?n? hiç bozmuyorsun. Bu safahât? hoş mu görüyorsun? Veyahut korkuyor musun ki sükût ediyorsun?
Elcevap: Kur'ân-? Hakîmin hizmeti, beni şiddetli bir surette siyaset âleminden men etti. Hattâ düşünmesini de bana unutturdu. Yoksa, bütün sergüzeşt-i hayat?m şahittir ki, hak gördüğüm meslekte gitmeye karş? korku elimi tutup men edememiş ve edemiyor.
Hem neden korkum olacak? Dünya ile, ecelimden başka bir alâkam yok. Çoluk çocuğumu düşüneceğim yok. Mal?m? düşüneceğim yok. Hanedan?m?n şerefini düşüneceğim yok. Riyâkâr bir şöhret-i kâzibeden ibaret olan şan ve şeref-i dünyeviyenin muhafazas?na değil, k?r?lmas?na yard?m edene rahmet! Kald? ecelim. O, Hâl?k-? Zülcelâlin elindedir. Kimin haddi var ki, vakti gelmeden ona ilişsin? Zaten izzetle mevti, zilletle hayata tercih edenlerdeniz. Eski Said gibi birisi( Ebû Firâs el-Hamedânî.) şöyle demiş:Biz öyle insanlar?z ki, bir orta seviyemiz yoktur. Ya herşeyin üstünde, ya da kabirde oluruz. Belki hizmet-i Kur'ân, beni hayat-? içtimaiye-i siyasiye-i beşeriyeyi düşünmekten men ediyor. Şöyle ki:
Hayat-? beşeriye bir yolculuktur. Şu zamanda, Kur'ân'?n nuruyla gördüm ki, o yol bir batakl?ğa girdi. Mülevves ve ufûnetli bir çamur içinde, kafile-i beşer düşe kalka gidiyor. Bir k?sm? selâmetli bir yolda gider. Bir k?sm? mümkün olduğu kadar çamurdan, batakl?ktan kurtulmak için baz? vas?talar? bulmuş. Bir k?sm-? ekseri, o ufûnetli, pis, çamurlu batakl?k içinde, karanl?kta gidiyor. Yüzde yirmisi, sarhoşluk sebebiyle, o pis çamuru misk ü anber zannederek yüzüne gözüne bulaşt?r?yor; düşerek, kalkarak gider, tâ boğulur. Yüzde sekseni ise, batakl?ğ? anlar, ufûnetli, pis olduğunu hisseder; fakat mütehayyirdirler, selâmetli yolu göremiyorlar. ?şte bunlara karş? iki çare var:
Birisi, topuzla o sarhoş yirmisini ay?ltmakt?r.
?kincisi, bir nur göstermekle mütehayyirlere selâmet yolunu irâe etmektir.
Ben bak?yorum ki, yirmiye karş? seksen adam, elinde topuz tutuyor. Halbuki, o biçare ve mütehayyir olan seksene karş? hakk?yla nur gösterilmiyor. Gösterilse de, bir elinde hem sopa, hem nur olduğu için, emniyetsiz oluyor. Mütehayyir adam, "Acaba nurla beni celb edip topuzla dövmek mi istiyor?" diye telâş eder. Hem de bazan ar?zalarla topuz k?r?ld?ğ? vakit, nur dahi uçar veya söner.
?şte, o batakl?k ise, gafletkârâne ve dalâlet-pîşe olan sefîhâne hayat-? içtimaiye-i beşeriyedir. O sarhoşlar, dalâletle telezzüz eden mütemerridlerdir. O mütehayyir olanlar, dalâletten nefret edenlerdir, fakat ç?kam?yorlar; kurtulmak istiyorlar, yol bulam?yorlar, mütehayyir insanlard?r. O topuzlar ise siyaset cereyanlar?d?r. O nurlar ise hakaik-i Kur'âniyedir. Nura karş? kavga edilmez, ona karş? adâvet edilmez. S?rf şeytan-? racîmden başka ondan nefret eden olmaz.
?şte, ben de, nur-u Kur'ân'? elde tutmak için, "Eûzü billâhi mine'ş-şeytâni ve's-siyaseti" deyip, siyaset topuzunu atarak, iki elimle nura sar?ld?m. Gördüm ki, siyaset cereyanlar?nda, hem muvaf?kta, hem muhalifte o nurlar?n âş?klar? var. Bütün siyaset cereyanlar?n?n ve tarafgirliklerin çok fevkinde ve onlar?n garazkârâne telâkkiyatlar?ndan müber-râ ve sâfi olan bir makamda verilen ders-i Kur'ân ve gösterilen envâr-? Kur'âniyeden hiçbir taraf ve hiçbir k?s?m çekinmemek ve itham etmemek gerektir-meğer dinsizliği ve z?nd?kay? siyaset zannedip ona tarafgirlik eden insan suretinde şeytanlar ola veya beşer k?yafetinde hayvanlar ola!
Elhamdü lillâh, siyasetten tecerrüd sebebiyle, Kur'ân'?n elmas gibi hakikatlerini propaganda-i siyaset ittiham? alt?nda cam parçalar?n?n k?yme-tine indirmedim. Belki, gittikçe o elmaslar k?ymetlerini her taifenin nazar?nda parlak bir tarzda ziyadeleştiriyor.(On Üçüncü Mektup)

Hattâ ehl-i hakikat, hakikat ve mârifetullah? bulmak için, kesret dairelerini unutmaya çal?ş?yorlar-tâ kalb dağ?lmas?n ve lüzumlu ve k?ymetli şeye sarf etmek lâz?m gelen merak?, zevki, şevki, lüzumsuz fâni şeylerde telef olmas?n.Hattâ bu ehemmiyetli s?rdand?r ki, din düsturlar?n?n bir hâdimi olmak cihetinde güneş gibi imanlar taş?yan bir k?s?m Sahabeler ve onlara benzeyen mücahidînden, Selef-i Salihînden başka, siyasetçi, ekserce tam müttakî dindar olamaz. Tam ve hakikî dindar, müttakî olanlar,siyasetçi olmazlar. Yani, maksad-? aslî siyasetini yapanlarda din, ikinci derecede kal?r, tebeî hükmüne geçer. Hakikî dindar ise, "Bütün kâinat?n en büyük gayesi ubudiyet-i insaniyedir" diye, siyasete, aşk-? merak ile değil, ikinci üçüncü mertebede onu dine ve hakikate âlet etmeye-eğer mümkünse-çal?şabilir. Yoksa, bâki elmaslar? k?r?lacak âdi şişelere âlet yapar.(Emirdağ Lâhikas? (1) - Mektup No: 31)

Denilmiş: "Niçin siyasetten çekildin, hiç yanaşm?yorsun?"
Elcevap: Dokuz on sene evveldeki Eski Said, bir miktar siyasete girdi. Belki siyaset vas?tas?yla dine ve ilme hizmet edeceğim diye beyhude yoruldu. Ve gördü ki, o yol meşkûk ve müşkülâtl? ve bana nisbeten fuzuliyâne, hem en lüzumlu hizmete mâni ve hatarl? bir yoldur. Çoğu yalanc?l?k; ve bilmeyerek ecnebî parmağ?na âlet olmak ihtimali var.
Hem siyasete giren, ya muvaf?k olur veya muhalif olur. Eğer muvaf?k olsa, madem memur ve meb'us değilim; o halde siyasetçilik bana fuzulî ve mâlâyâni birşeydir. Bana ihtiyaç yok ki beyhude kar?şay?m. Eğer muhalif siyasete girsem, ya fikirle veya kuvvetle kar?şacağ?m. Eğer fikirle olsa, bana ihtiyaç yok. Çünkü mesâil tavazzuh etmiş; herkes benim gibi bilir. Beyhude çene çalmak mânâs?zd?r. Eğer kuvvetle ve hadise ç?karmakla muhalefet etsem, husulü meşkûk bir maksat için binler günaha girmek ihtimali var; birinin yüzünden çoklar belâya düşer. Hem on ihtimalden bir iki ihtimale binaen günahlara girmek, masumlar? günaha atmak vicdan?m kabul etmiyor diye, Eski Said, sigara ile beraber gazeteleri ve siyaseti ve sohbet-i dünyeviye-i siyasiyeyi terk etti. Buna kat'î şahit, o vakitten beri, sekiz senedir birtek gazete ne okudum ve ne dinledim. Okuduğumu ve dinlediğimi, biri ç?ks?n, söylesin. Halbuki, sekiz sene evvel, günde belki sekiz gazete Eski Said okuyordu. Hem beş senedir bütün dikkatle benim halime nezaret ediliyor. Siyasetvâri bir tereşşuh gören söylesin. Halbuki, benim gibi asabî ve "?nneme'l-hiyletü fî terki'l-hiyel" düsturuyla, en büyük hileyi hilesizlikte bulan pervâs?z, alâkas?z bir insan?n, değil sekiz sene, sekiz gün bir fikri gizli kalmaz. Siyasete iştah? ve arzusu olsayd?, tetkikata, taharriyâta lüzum b?rakmayarak, top güllesi gibi sadâ verecekti.(On Alt?nc? Mektup )

Yeni Said niçin bu kadar şiddetle siyasetten tecennüb ediyor?
Elcevap: Milyarlar seneden ziyade olan hayat-? ebediyeye çal?şmas?n? ve kazanmas?n?, meşkûk bir iki sene hayat-? dünyeviyeye lüzumsuz, fuzulî bir surette kar?şmayla feda etmemek için; hem en mühim, en lüzumlu, en saf ve en hakikatli olan hizmet-i iman ve Kur'ân için şiddetle siyasetten kaç?yor. Çünkü, diyor:
Ben ihtiyar oluyorum; bundan sonra kaç sene yaşayacağ?m? bilmiyorum. Öyleyse bana en mühim iş, hayat-? ebediyeye çal?şmak lâz?m geliyor. Hayat-? ebediyeyi kazanmakta en birinci vas?ta ve saadet-i ebediyenin anahtar? imand?r; ona çal?şmak lâz?m geliyor.

Fakat ilim itibar?yla insanlara dahi bir menfaat dokundurmak için şer'an hizmete mükellef olduğumdan, hizmet etmek isterim. Lâkin o hizmet, ya hayat-? içtimaiye ve dünyeviyeye ait olacak. O ise elimden gelmez. Hem f?rt?nal? bir zamanda sağlam hizmet edilmez. Onun için, o ciheti b?rak?p, en mühim, en lüzumlu, en selâmetli olan, imana hizmet cihetini tercih ettim.

...
Amma "Kur'ân ve iman?n hizmeti niçin beni men ediyor?" dersen, ben de derim ki:
Hakaik-i imaniye ve Kur'âniye birer elmas hükmünde olduğu halde, siyasetle âlûde olsayd?m, elimdeki o elmaslar, iğfal olunabilen avam taraf?ndan, "Acaba taraftar kazanmak için bir propaganda-i siyaset değil mi?" diye düşünürler. O elmaslara âdi şişeler nazar?yla bakabilirler. O halde, ben o siyasete temas etmekle, o elmaslara zulmederim ve k?ymetlerini tenzil etmek hükmüne geçer. ?şte, ey ehl-i dünya! Neden benimle uğraş?yorsunuz, beni kendi halimde b?rakm?yorsunuz?(On Alt?nc? Mektup )

Mademşimdi siyasetin ve dünyan?n çok cereyanlar?n?n birbirine karş? tahşidat? oluyor. Ve madem elimizden kazâya r?za ve kadere teslim ve hizmet-i imaniye ve Kur'âniye ve nuriyenin verdikleri büyük ve kudsî teselliden başka bir şey gelmiyor.Elbette bize en elzem iş, telâş etmemek ve meyus olmamak ve birbirinin kuvve-i mâneviyesini takviye etmek ve korkmamak ve tevekkülle bu musibeti karş?lamak ve habbeyi kubbe yapan farfaral? gazetecilerin kubbelerini habbe görüp ehemmiyet vermemektir.Bu dünya hayat?, hususan bu zamanda, bu şerait alt?nda k?ymeti yoktur. Başa ne gelse gelsin, hoş görmeli.

Şualar, 296