Konu: E-mail Zincirlerinde Tuzak Var!

E-mail zincirlerinde tuzak var!

?nternette, posta kutular? aras?nda dolaşan yard?m, dua, uyar? vb. amaçl? e-postalar?n çoğunlukla uydurma olduğunu ve kötü amaçlarla üretildiğini biliyor muydunuz?

‘Bismillahirrahmanirrahim, La havle vela kuvvete illa billahi aliyyil azim. Allahumme inni esabet ya kadümü ya daimü yasekde yeus yabudu ya semedü ya hayyümü ya kayyümü yazel celali vel ikram feinte cihan fevui hasilla hala ihake ilahu aleyni teveknül tüve hüve rabbilazim. Yüce Allah bu duay? 1251 y?l?nda birine nasip etmiş. O kişi bunu 7 kişiye dağ?tm?ş ve zengin olmuş. Sonra bu dua bir fakirin eline geçmiş; fakat o inanmay?nca evi yanm?ş. Bir kad?n?n eline geçmiş ve o da inanmam?ş; onun da çocuğu ölmüş. Bu dua kimin eline geçerse 7 kişiye dağ?ts?n, ne isterse olur. Duay? 7 gün içinde 7 kişiye gönderirsen isteğin gerçekleşecek. Dağ?tmazsan baş?na felaketler gelecek…’

?kinci cümlesinden itibaren çoğu hiçbir anlam ifade etmeyen saçma sapan kelimelerden oluşan bu ve buna benzer bir ‘dua’ size değilse bile arkadaş?n?z?n e-posta adresine gelmiştir. Ya da, çocuğu kanser olan ve tedavi masraf?n? bir şirketin ödeyeceğini, onun için de ‘bu mailin’ en az 3 kişiye gönderilmesi gerektiğini, “?nanmazsan?z aşağ?daki numaray? çevirip sorun” diyen yaz?lar… Microsoft’un para dağ?tt?ğ?n?, bu e-posta ne kadar çok kişiye gönderilirse o kadar komisyon verileceğini, MSN Messenger’in ‘ücretli’ olacağ?n?, bunu engellemek için çok say?da kişiye e-mail gönderilmesini isteyen yaz?lar... “Zincir mailler” olarak isimlendirilen ve kartopunun ç?ğ? meydana getirmesi gibi internette eşe dosta gönderilerek “herkesin haberdar olmas? sağlanan” bu mesajlar neyi amaçl?yor? Dünyan?n her taraf?nda internet kullan?c?lar?na ulaşan bu maillerin ç?k?ş yeri neresi? Bu tür mailler insanlar? nas?l etkiliyor? Aksiyon, e-posta kutular?n? ‘kirleterek’ insanlar?n kafas?n? kar?şt?ran bu konuyu uzmanlara sordu.

GENÇLER, ?DD?A AMAÇLI ÜRET?YOR

?nsanlar?n zaaflar?n? sömürme maksatl? oluşturulan ilk zincir e-postas? Amerikan patentli. Gerçeklik pay? olmayan bu tür e-postalar?n ilki 1988 y?l?nda ABD’de gönderilmiş. O tarihten günümüze de yüzlerce benzeri türedi ve milyonlarca internet kullan?c?s?na ‘davetsiz misafir’ oldu. Bu maillerin yaz?l?ş amac?n?n “insanlar?n dikkatini çekmek, zaaf noktalar?n? kullanarak duygular?yla dalga geçmek” olduğunu belirten psikolog Alanur Özalp; bunlar? çoğunlukla gençlerin internette dolaş?ma soktuğunu söylüyor: “Kişilerin dikkatini çekecek ve kimsenin kay?ts?z kalamayacağ? bir metin haz?rlay?p e-posta yoluyla herkese gönderiyorlar. Ve bu metnin çok say?da kişi taraf?ndan dağ?t?lacağ? konusunda iddialaş?yorlar.” ?çerikleri tamamen hayal ürünü bilgiler ihtiva eden zincir maillerin birçok çeşidi var. En çok rağbet görenler ise yard?m, dua ve panik/sansasyon amaçl? olanlar.

Burcu Çelenk, e-posta adresine gönderilen bu tarz metinleri arkadaşlar?yla paylaşmas?n? “yoğun iş temposu içerisinde kendini rahatlatmak için yapt?ğ? bir faaliyet” olarak nitelendiriyor. “Bunlara inan?yor musunuz?” sorusunu ise “Belli say?da kişiye gönderdiğim takdirde dileğimin kabul olacağ?n? söyleyenlere inanm?yorum; ama yine de gönderiyorum. Yard?m isteyen ve bilgi veren mailleri de faydal? olur diye arkadaşlar?mla paylaş?yorum.” diye cevapl?yor.

Yard?m amaçl? üretilen e-postalardaki duygu sömürüsü hikâyeleri çok tan?d?k: Mutlu bir baban?n kanser hastas? dünyalar güzeli k?z?n?n tek kurtuluşu ameliyat olmas?d?r; fakat bu ‘çok masrafl?’ bir ameliyatt?r. Merhamet sahibi bir şirket (!) bunu karş?layacakt?r; lakin bir tek şart? vard?r: Bu mail olabildiğince çok say?da kişiye ulaşt?r?lmal?!.. Tabii ki bu tür e-postalarda ad? geçen şirketlerin bundan haberi bile yok. Şirketler dertlerini anlatana kadar e-postalar dünyan?n her taraf?na dağ?lm?ş oluyor. Bunlar?n en mühim özelliği ‘tercüme’ olmalar?. “Bir baban?n ç?ğl?ğ?” başl?ğ?yla internette dolaşan ve kanser hastas? k?z?n?n kurtulmas? için yard?m isteyen yüzlercesinden biri olan 29 yaş?ndaki isimsiz baban?n e-postas?n? okuduğunuzda bir şeylerin yanl?ş olduğunu hissedebiliyorsunuz. Hasta k?z?yla aras?ndaki duygusal bağ resmedilirken kurulan cümleler Hollywood filmlerinden kotar?lm?ş gibi. “Tanr? bizi bir çocukla kutsad?” ibaresinin bile yer ald?ğ? bu e-posta nedense doğruluğundan şüphe duyulmadan dost ve tan?d?klarla paylaş?labiliyor. K?sa bir araşt?rma sonucu bu mailin ?ngilizce bir yard?m metninin birebir tercümesi olduğu çok rahat bulunabiliyor. Bu tür maillere karş? uyar? amaçl? kurulan “http://hoaxbusters.ciac.org” adresli sitede bu tip onlarca metin yer al?yor. Ve hepsinin ortak başl?ğ?: “Eğer bu metni silerseniz sizin kalbiniz yok demektir!”

B?R MA?L PAYLAŞTIM, HAYATIM DEĞ?ŞT?!

Özel bir şirkette mühendis olarak çal?şan Mesut Arslan, e-posta adresine gelen “bir baban?n ç?ğl?ğ?” yaz?s?na kay?ts?z kalamaz ve “Benim de bir katk?m olsun” diyerek adres listesindeki herkese bu metni gönderir. Fakat gönderdiği e-posta, imza olarak kulland?ğ? şirket ismi, telefon numaras? vb. bilgileri içerdiği için bir anda bu ac?kl? mailin faili durumuna geliverir. Üzerinden bir buçuk y?l geçmesine rağmen gelen telefonlar?n haddi hesab? yoktur. “Yard?m olsun diye gönderdim; ama yapt?ğ?ma pişman oldum. O ac?l? baban?n ben olduğumu zanneden onlarca insan da cebime mesaj att?; şirketimi arad?; ac?m? paylaşt?klar?n?, yard?m etmek istediklerini belirttiler. Çok rahats?z oldum.”

Zorda kalm?şlara, yard?ma muhtaç kişilere elinden geldiğince yard?m? esirgemeyen insanlar, oturduğu yerden eşe-dosta e-posta göndererek yap?lacak yard?m? ise ‘doğal olarak’ hiç geri çevirmiyor. Psikolog Alanur Özalp, bu tür gerçek d?ş? mailler sebebiyle insanlar?n yard?mseverlik duygular?n?n sömürüldüğünü, kand?r?ld?ğ?n? hisseden kişilerin de yard?ma gerçekten muhtaç insanlara ihtiyatla yaklaşarak çekingen davranacaklar?n? vurguluyor.

Bilgi Toplumu Teknolojileri Gazetesi Yaz? ?şleri Müdürü Beliz Kudat da ayn? noktaya işaret ediyor: “Zincir iletilerin en kötü taraf?; kullan?c?lar?n internete bak?ş aç?s?n? olumsuz etkilemesi. Herhangi bir virüsün meydana getireceği zarardan, çeşitli güvenlik yaz?l?mlar?yla korunmak mümkün. Ama zincir e-postalarla kişilerin rencide olan, sömürülen insanî duygular?n?n telafisi çok zor.”

ESK?N?N HURAFE MEKTUPLARI ÇAĞ ATLADI!

Y?llar önce evlerdeki posta kutular?na, kap? önlerine b?rak?lan ‘esrarengiz’ mektuplar oldukça revaçtayd?. Kimin yazd?ğ?, niye yazd?ğ? belli olmayan bu ‘felaket tellal?’ mektuplar halk aras?nda bir hurafe ç?lg?nl?ğ?n?n ve korkunun yaşanmas?na yol aç?yordu. Kimi el yaz?s?yla, kimi de fotokopiyle çoğalt?l?yordu bu mektuplar?n. Onlar?n günümüzdeki muadili ise internet üzerinden gönderilen zincir e-postalar. “Bu duaya inanmayan ve 44 kişiye göndermeyen kişilerin evleri yand?, çocuklar? öldü, soylar? kurudu” benzeri ifadelerle insanlar korkutularak kafalar? kar?şt?r?l?yor. Dinî altyap?s? zay?f birçok insan için bu türden yaz?lar panik ve paranoyaya sebep oluyor. Alanur Özalp, bu konudaki bir hat?ras?n?, “Psikolojik s?k?nt?lar yaşayan bir hastam, bir gün telaşla beni arad?; tatilden yeni geldiğini ve e-posta kutusunda 7 gün içerisinde tan?d?klar?na göndermezse baş?na çok büyük belalar?n geleceğini bildiren bir mail bulunduğunu; ama tatilde olduğu için gönderemediğini söyledi. Hastam kayg?l? bir şekilde ‘Acaba şimdi göndersem olur mu? Baş?ma bir musibet gelir mi?’ diye sormuştu.” diye anlat?yor ve ekliyor: “Tahmin edemeyeceğiniz say?da insan bu tür yaz?lardan olumsuz etkileniyor.” Psikolog Özalp’e göre psikolojisi ve inanc? zay?f kimi insanlar başlar?na gelen en ufak bir olumsuzluğu bu tarz yaz?lara bağl?yor ve bunal?ma bile girebiliyor.

Yard?m talep eden ve dua dağ?t?m? isteyen e-postalar?n haricinde, insanlar? paranoyakça düşüncelere sevk edebilecek e-postalar da internette zincir mail olarak dolaş?yor. Bunlar?n en bilinenleri; “içeceğinin içerisine uyku ilac? at?l?p uyutulan ve buz dolu küvette gözlerini açt?ğ?nda böbreğinin çal?nd?ğ?n? fark eden kurban; sinemaya gittiğinde AIDS’li bir hastan?n koyduğu iğnenin üzerine oturup virüs kapan kişi; yanl?ş ilaç yüzünden hayat? kararan hastalar?n hikâyesi. Bu tür uydurma bilgiler içeren e-postalar?n bir amac? da toplumda paranoyak ruh hâlinin, korkunun, güvensizliğin yayg?nlaşmas?n? sağlamak gibi görünüyor. Tercüme olan bu maillerin de ç?k?ş yeri Amerika. Fakat insanlar kendi çevrelerinde böyle durumlar?n yaşand?ğ?n? hayal ediyor ve birbirlerini haberdar etmek için bu e-postalar? gönderiyor. Alanur Özalp’e göre bunlar? haz?rlayanlar patolojik bir hastal?ğa sahip, hayattan istediğini alamam?ş, insanlar taraf?ndan kand?r?lm?ş kişiler. Amaçlar? ise diğer insanlar? da kendi ruh hâllerine ortak etmek, s?k?nt?ya sokmak.

AMAÇLARI, ADRES PAZARLAMAK

Aksiyon Dergisi Bilişim Editörü Yasin Kesen, konuya farkl? bir yaklaş?m getirerek uyduruk e-posta mesajlar?n? başlatanlar?n çoğunlukla öyle büyük ‘idealleri’ veya hastal?klar? olmad?ğ?n? söylüyor. “Çoğu kez tek amaçlar?, onbinlerce e-posta adresini toplay?p CD’ler hâlinde pazarlamak” diyen Kesen, “Ben dahil listendeki herkese gönder” ibaresi olan mesajlar?n bu maksad? hemen ele verdiği görüşünde. Bir titan zinciri gibi her defas?nda ilk başlatana da ulaşan e-postalar?n “gönderilen adresler” bölümündeki adresler toplanarak “sağl?kl? bir arşiv” oluşturulmuş oluyor. Bu işlemi daha h?zl? yapmak için de çok basit programlar var. Metin y?ğ?nlar? içerisindeki e-posta adreslerini seçebilen program, binlerce sayfal?k bir metni k?sa sürede tarayarak adresleri kullan?ma, yani ‘sat?şa’ haz?r bir liste haline getirebiliyor.

E-posta kutusu çöplüğe dönen internet kullan?c?lar?n?n bilinçli ve seçici olmas? gerektiğini belirten Kesen, “Mail kutusuna düşen her mesaj? okuyanlar, bunlar?n kaynağ?n? ya da gerçeklik derecesini sorgulamadan herkese gönderip bütün dostlar?n?n zaman?n? çal?yor.” diye ekliyor. Psikolog Alanur Özalp de bu tür mesajlar?n hemen silinmesini tavsiye ediyor.

Asl?nda onlar?n dilinden konuşursak, “Bu haberi ne kadar çok kişiye gönderirseniz, internet korsanlar?n?n işini o kadar zorlaşt?racak, dostlar?n?z?n kand?r?lmas?na engel olacaks?n?z. Ama gönderdiğiniz adreslerin çal?nmamas? için tedbir almak şart?yla!...”


?smail ?pek (?stanbul Müftü Yard?mc?s?): BU ‘GÜNAH Z?NC?R?NE’ K?MSE G?RMES?N

Zincir e-postalar konusunda görüşlerine başvurduğumuz ?stanbul Müftü Yard?mc?s? ?smail ?pek, kötü niyetli bu tür girişimlerin kesinlikle ciddiye al?nmamas? gerektiğini vurguluyor: “?nsanlar? korkutan, ürküten, muallâkta b?rakan, ‘acaba baş?ma bir şey gelir mi’ diye düşündürerek bir şeyler yapmaya zorlayan bu tür mailleri ciddiye almamak gerekir. ?slam dininde böyle bir uygulama ve hüküm yoktur. Bunlar yanl?ş, boş ve lüzumsuz işlerdir ve dinimizce boş işlerle uğraşmak günaht?r. Bu günaha kimsenin girmesini istemiyoruz. Bunu bitirmenin yolu; buna alet olmamakt?r. Böyle bir maille karş?laşan kişi korkmas?n, endişelenmesin, bunun dinle bir alakas?n?n olmad?ğ?n? bilsin ve sak?n ola ki bir başkas?na gönderme yanl?ş?na düşmesin. Bu tarz şeyler günaht?r ve bize yak?şm?yor. ?slam’?n bizden istediği şeyler belli; her şey aç?k aç?k beyan edilmiştir. Bunlar Müslümanlar?n kafas?n? buland?rmak için ortaya at?lm?ş lüzumsuz işlerdir.”

http://aksiyon.com.tr/detay.php?id=25749

bu tarz e-mailler bana ve diğer kardeşlerime geliyor gelmştir ve gelecek çünkü biz buna çanak tutuyoruz ''inanmıyorum ama..''cümlelerle başlayan savunmalar veya ''faydam olsun ''temennileri ve arkasınadn gelen tuzaklar burada yazamıyacağım ama herkesin tahmin edebileceği tuzaklar ben arkadaşlardan kesin söz aldım bana grup mailler gödermeyin ve benim maillerimide gruba katmayın dünyada ve ahirette hakkımı helal etmem eskiden misyonerlerin mektuplerını şimdi mailler aldı hepi bu başka hiç bir fark yok RABBİMM ONLARA FIRSAT VERMESİN

dikkat etmek lazım, zaten bu tip maillerin çoğu "spam" klasörüne geliyor. ben şüpheli postaları açmıyorum bile.

Dikkat! Bu e-maili sakın açmayın




Son günlerde internet ortamında e-mail olarak dolaşan bir virüs için uyarıda bulunan Emniyet Genel Müdürlüğü, "Terörü lanetliyoruz. Herkesi birlik olmaya çağırıyoruz" başlıklı postalara dikkat edilmesini istedi.
Bir grup PKK'lı olduğu iddia edilen hacker tarafından geliştirilen PPS dosyalı e-mail açıldıktan sonra bilgisayarı çökertiyor.
Emniyet yetkililerinden alınan bilgiye göre, sanal alemde dolaşan ve terör örgütünün Avrupa'da bulunan hackerları tarafından geliştirilen bir virüs tehlike saçıyor. Vatandaşları tanıdıkları yada tanımadıkları adresten gelen "Terörü lanetliyoruz. Herkesi birlik olmaya çağırıyoruz" başlıklı postaları açmamaları konusunda uyaran yetkililer, aynı şekilde msn üzerinden "laneththeteror@hotmail... ve laneththeteror@hotmail..." adresli kişilerin arkadaşlık tekliflerini kabul edilmemesini istediler. Postanın içinde bulunan pps(Powerpoint) sunusunun açıldığı anda tamamen zararsız görünen bir Powerpoint sunusu eşliğinde sözde terör karşıtı resimler ve yazılar çıkıyor. Ancak alt bölümde bilgisayarın çökmesini sağlayacak programını hazırlayan sunumun son bölümünde ise terör örgütü PKK tarafından yapıldığını ve tamamen aldatmaca olduğunu içeren Türkiye karşıtı bir resim ile (Bölünmüş Türkiye ve kürdistan haritası) bilgisayarınızdan bütün verilerin silinmeye başlıyor. Aynı anda msn programına da sarktığı belirtilen virüs, silinme işleminden hemen önce msn ve e-posta listenizdeki tüm arkadaşlarına da aynı içerikli bir e-mail gönderiyor. Emniyet yetkilileri bu tip uzantılı dosyaların açılmadan silinmesinin gerektiğini vurgularken, özellikle de kamu kurum ve kuruluşlarının bilgisayarlarından kesinlikle açılmamasını istediler.