Konu: Yeis(ümitsizlik) Hutbe-i Şamiye/2. Kelime

Müddet-i hayatımda tecrübelerimle fikrimde tevellüd eden şudur:

Yeis en dehşetli bir hastalıktır ki, Âlem-i İslâm'ın kalbine girmiş. İşte o yeistir ki bizi öldürmüş gibi, garbda bir-iki milyonluk küçük bir devlet, şarkta yirmi milyon Müslümanları kendine hizmetkâr ve vatanlarını müstemleke hükmüne getirmiş. Hem o yeistir ki, yüksek ahlâkımızı öldürmüş, menfaat-ı umumiyeyi bırakıp menfaat-ı şahsiyeye nazarımızı hasrettirmiş. Hem o yeistir ki, kuvve-i maneviyemizi kırmış. Az bir kuvvetle, imandan gelen kuvve-i maneviye ile şarktan garba kadar istila ettiği halde; o kuvve-i maneviye-i hârika, me'yusiyetle kırıldığı için, zalim ecnebiler dörtyüz seneden beri üçyüz milyon Müslümanı kendilerine esir etmiş. Hattâ bu yeis ile başkasının lâkaydlığını ve füturunu kendi tenbelliğine özür zanneder "Neme lâzım" der, "Herkes benim gibi berbaddır" diye şehamet-i imaniyeyi terkedip hizmet-i İslâmiyeyi yapmıyor.

Madem bu derece bu hastalık bize bu zulmü etmiş, bizi öldürüyor; biz de o katilimizden kısâsımızı alıp öldüreceğiz. ﻻ َ ﺗَﻘْﻨَﻄُﻮﺍ ﻣِﻦْ ﺭَﺣْﻤَﺔِ ﺍﻟﻠَّﻪِ (Allah'ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin! (Zümer Suresi: 53.))
kılıncı ile o yeisin başını parçalayacağız. ﻣَﺎ ﻻ َ ﻳُﺪْﺭَﻙُ ﻛُﻠُّﻪُ ﻻ َ ﻳُﺘْﺮَﻙُ ﻛُﻠُّﻪُ (Tamamı elde edilemeyen şeyin, hepsi terk edilmez.(Keşfü'l-Hafa, 2:196, hadis no: 2258))hadîsinin hakikatı ile belini kıracağız inşâallah.

Yeis; ümmetlerin, milletlerin "seretan" denilen en dehşetli bir hastalığıdır. Ve kemalâta mani ve
ﺍَﻧَﺎ ﻋِﻨْﺪَ ﺣُﺴْﻦِ ﻇَﻦِّ ﻋَﺒْﺪِﻯ ﺑِﻰ (Ben kulumun güzel zannı yanındayım.(Buhari, Tevhid: 15; Tirmizi, Tevbe: 1.))
hakikatına muhaliftir; korkak, aşağı, âcizlerin şe'nidir, bahaneleridir. Şehamet-i İslâmiyenin şe'ni değildir. Hususan Arab gibi nev'-i beşerde medar-ı iftihar yüksek seciyelerle mümtaz bir kavmin şe'ni olamaz. Âlem-i İslâm milletleri Arab'ın metanetinden ders almışlar. İnşâallah yine Arablar ye'si bırakıp İslâmiyet'in kahraman ordusu olan Türklerle hakikî bir tesanüd, ittifak ile el ele verip Kur'an'ın bayrağını dünyanın her tarafında ilân edeceklerdir.

Tarihçe-i Hayat

Âlem-i İsâm: İslam dünyası, bütün müslüman milletler ve ülkeler.
Yeis: Ümitsizlik
Garb: Garp, batı.
Şark: Doğu.
Hizmetkâr: Hizmetçi.
Müstemleke: Başka bir ülkenin idaresindeki ülke, sömürülen ülke.
Menfaat-ı umumiye: Umumî menfaat, herkesle ilgili fayda.
Menfaat-ı şahsiye: Kişisel fayda ve çıkar.
Kuvve-i maneviye: Manevî kuvvet(güç).
Kuvve-i maneviye hârika: Harika manevi kuvvet, olağan üstü manevi güç.
Me'yusiyet: Ümitsizlik.
Fütur: Gevşeklik, usanç.
Şehamet-i imaniye: İmanın verdiği kahramanlık ve yiğitlik.
Seretan: Kanser hastalığı.
Kemalât: Mükemmellikler, olgunluklar, üstünlükler.
Şe'n: İş. *Hal, tavır.
Nev'-i beşer: İnsan türü, insanlar.
Medar-ı iftihar: İftihara sebep, övünme sebebi.
Seciye: Huy, karakter, ahlâk durumu.
Mümtaz: Seçkin, üstün, seçilmiş.
Metanet: Sağlamlık, kararlılık.
Tesanüd: Dayanışma.

Evet ümidvar olunuz. Şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sadâ, İslâmın sadâsı olacaktır. Risale-i Nur