KISKANÇLIK VE GIPTA
Giriş
Yüce Rabbimiz,çekirdekmisal insanın mahiyetinde sayısız latifeler hissiyatlar istidatlar derc etmiştir.Kudretten manevi cihazlar kaderden ehemmiyetli programlarla donanmış en donanımlı varlık olan halife-i arzdır insan.Ve manevi cihazlarımızı iki dünyaya göre ayarlamış programlandırmıştır.Hafiflerini bu dünyaya şiddetlilerini diğer dünyaya…Aşk,inat,endişe-i istikbal gibi…Manevi cihazlardan biride kıskançlık ve gıbtadır.Ve seminer konum bu duygunun veriliş amacı?Ve yanlış kullanılırsa harama kaydığını anlatmak olacak inşAllah…
Kıskançlık nedir?...
Kıskançlığı ikiye ayırabiliriz…
Birincisi insanlara verilen nimetleri çekememe yani haset olarak adlandırdığımız tabir.Hased haramdır.İkincisi ise mahremlerimizi nâmahremlere karşı korumayı ifâde eden içimizdeki duyguya da kıskançlık denilmiştir. Bu kıskançlık sünnettir. Peygamber Efendimiz (asm) bu kıskançlığı teşvik ve tavsiye etmiştir.’’ ALLAH, mahremlerini namahremlerden kıskanan kullarını sever.” - Câmiü’s-Sağîr, 2/1078.
Üstatın gözüyle eşlerin kıskançlığı
Madem hayat-ı ebediyede dahi kocasına refika-i hayattır; elbette, ebedî arkadaşı ve dostu olan kocasının nazarından gayrı, başkasının nazarını kendi mehâsinine celb etmemek ve onu darıltmamak ve kıskandırmamak lâzım gelir. Madem mü'min olan kocası, sırr-ı imana binaen, onunla alâkası hayat-ı dünyeviyeye münhasır ve yalnız hayvânî ve güzellik vaktine mahsus, muvakkat bir muhabbet değil, belki hayat-ı ebediyede dahi bir refika-i hayat noktasında esaslı ve ciddî bir muhabbetle, bir hürmetle alâkadardır’’
Kadın ve erkek arasındaki şiddetli bağlılığın yalnız dünyevî hayatın ihtiyacı için olmadığını; kadının kocasına yalnız dünya hayatında değil, ebedî hayatta da hayat arkadaşı olduğunu; böylesine değer verilen kadının da, ebedî hayat arkadaşı olan kocasının nazarının dışında başkasının nazarını kendi güzelliklerine çekmek suretiyle, kocasını kendisinden darıltmaması ve onu kıskandırmaması gerekir.
Yani bir bayan açık saçık giyinmek suretiyle başka nazarları üstüne çekip kocasını kıskandırması doğru olmaz.Çünkü ebedi arkadaşıdır.Hayat arkadaşıdır.İki tarafta,kıskanılacak durumlarda birbirini kıskanmalıdır.Fakat kıskandıracak davranışlarda yapmamalıdır.Dozunda kıskançlık tavsiye edilmiştir.Yoksa hayatı zehir edip şüpheyle suizanla sadık olmağını düşünüp karşı tarafa hayatı zehir eden bir kıskançlık doğru değildir.’’ Kıskançlık da müdahale ederse daha berbat olur.’’(e.l.292)
İkincisine haset diyemeyiz.Yani haset kıskançlıktır.Ama her kıskançlık haset değildir…2,Tür kıskançlık eşler arasında dozunda olması gereken bir kıskançlıktır.
HASEDİN MAHİYETİ
İmam-ı Gazali hazretleri buyurdu ki:
Haset, bir kimsenin elindeki nimeti ona çok görüp, onun elinden gitmesini istemek demektir ve haramdır.Elinden gitmesini istemeyip kendisine verilmesini de istemek hased olmaz gıpta olur.
Hased çekemezlik demektir en net ifadeyle.Allahın başka kullarına verdiği nimetin verilmesine tahammül edememe.Ve elinden alınmasını istemedir.Ve kendisinde olmasını istemesidir. Hased duygusu münafığa yakışan bir duygudur.Mü’mine yakışan gıbtadır…Peygamberimiz hased ve imanın bir kalpte beraber bulunamayacağını ifade etmiştir.Çünkü insan haset ederek Rabbinin rahmetine ve kadere itiraz eder.Rabbe itiraz eder.Niye bana vermedin der.İman eden birine bu haslet yakışmaz!Hadiste denildiği gibi’’Bir müslüman, kendisine istediği bir iyiliği, başka bir müslüman için istemezse ve bir müslüman, kendisine gelecek bir kötülüğü, istemediği halde, o kötülüğü başka bir müslüman için isterse, onun imanı tam değildir’’
Muhabbet ve adavet bir kalpte hakiki olarak bulunmadıkları gibi hased ve imanda hakiki olarak bir kalpte barınamazlar…
Verdiğinin şükrünü eda edemezken vermediğinin hesabını sormak…Hasid minarenin en yukarısına çıkmak ister Ve içten içe erir biter…’’ , haset evvelâ hâsidi ezer, mahveder, yandırır. Mahsud hakkında zararı ya azdır veya yoktur.’’
Çünkü hased eden insanın eline bir şey geçmez.Sıkıntı endişe çekemezlik dışında…Ve ‘’Ateşin odunu yakıp bitirdiği gibi haset de iyilikleri yer bitirir.”Ebû Dâvûd, Edeb, 44 Hangi hasid kıskanırken mutlu olur?... . İmam-ı Şâfiî’ye göre, “Dünyada en huzursuz kimse kin tutanla kıskançlık duyan insandır.”
Sa’di-i Şirazî der ki: “Kimsenin gönlünü incitmemek isterim, elimden de gelir. Fakat hasedçiye ne yapayım ki o kendiliğinden ıztırap içindedir.”
Herkesi memnun etmek mümkündür, yalnız haset edeni tatmin etmek zordur. Çünkü o, haset ettiği şeyin yok olması ile ancak memnun kalır.
‘’Allah'ın sizi birbirinize üstün kılmasına haset etmeyiniz” buyrulmaktadır. (en-Nisâ 4/32)Ayette kat’i bir şekilde hased yasaklanmıştır,haramdır.Haram kılınmasının nedeni,Rabbe itirazdır.Gene ayette denildiği gibi “Yoksa onlar, Allah’ın lütfundan verdiği şeyler için, insanlara haset mi ediyorlar?” (Nisa, 54)
Ortada bir çekememezlik var bu zaten masum bir niyet değil.Ama bu çekememezlik altında,Rabbe itiraz vardır….
Ayrıca ayette lütfundan diyor bu yüzden;Faydalı olmayan, zararlı olan bir şeyin bir insandan uzaklaşmasını istemek, hased olmaz, gayret olur. İlmini, mal ve mevki ele geçirmek, günah işlemek için kullanan din adamından ilmin gitmesini istemek gayret olur. Malını haramda, zulümde, İslâmiyeti yıkmakta, bid’atları ve günâhları yaymakta kullananın malının yok olmasını istemek de, hased olmaz, din gayreti olur
Şeytanın vasfı olan bu haslet müşriklere ve münafıklara layıktır.Allah’ı bile bile inkar edenlere layıktır…Ehli kitap hased duygusuyla iman etmedikleri gibi insanlarıda vazgeçirmeye çalıştılar…’’Ehl-i kitaptan çoğu, hakikat apaçık belli olduktan sonra, sırf içlerindeki hasetten ötürü, sizi îmânınızdan vazgeçirip küfre döndürmek isterler.” (el-Bakara, 2/109)
Velhasılı kelam
Haset iblisi şeytan yapandır…O Ademi kıskandı…Ve bu kıskançlık bu darın açılmasına sebep oldu.İlk kan kıskançlık sayesinde döküldü.Kıskançlık kardeşi kardeşe öldürttü…Sair ehli din alimleri bile bile inkar ettiler Habibullahı(S.A.V).Kıskandılar kabul edemediler..Bir kısım insanlar ise kendi kabilesinden değil diye inkar etti resülu.Yani bu haset öyle bir şey ki…Rab huzurundan kovuyor şeytanı haset hasletinden dolayı…Ve insanları bile bile küfre sokturuyor…Ve toprağa kan düşürüyor…Kardeş kanı…Ve H.z.Yakup’un biricik yusuf’unu kuyuya attırıyor…Ve hased damarları tahrik edilip hocaları üstata muhalif ettiriyor…