Hüve nüktesini anlad?ğ?m kadar?yla izah edeceğiz.
Başl?yorum.Önce bu cümleden bakal?m ne anlat?l?yor.
Kardeşlerim, لاَ اِلهَ اِلاَّ هُوَ ve قُلْ هُوَ اللّهُ deki هُوَ lafz?nda yaln?z maddî cihette bir seyahat-? hayaliye-i fikriyede hava sahifesinin mütalaas?yla âni bir surette görünen bir zarif nükte-i tevhidde; meslek-i îmaniyenin hadsiz derece kolay ve vücub derecesinde sühuletli bulunmas?n? ve şirk ve dalaletin mesleğinde hadsiz derecede müşkilatl?, mümteni' binler muhal bulunduğunu müşahede ettim. Gayet
sh: » (G: 8
anlad?ğ?m;üstad diyorki ben la ilahe illa hüve ve kulhüvallahu daki hüve sözünde hayali fikrimle hava sahifesini tefekkür ederken aniden bana tevhidin bir nüktesi görüldü.
ve anlad?mki iman mesleğinin sonsuz kolay olduğunu ,şirk mesleğinin ise çok zorluklar içinde ç?kmazlar içinde olduğunu gördüm diyor.
ve gördüklerini izah etmeye başl?yor.
k?sa bir işaretle o geniş ve uzun nükteyi beyan edeceğim
ve devam ediyoruz cümle cümle
Evet nas?lki bir avuç toprak, yüzer çiçeklere nöbetle saks?l?k eden kab?nda eğer tabiata, esbaba havale edilse lâz?mgelir ki; ya o kabda küçük mikyasta yüzer, belki çiçekler adedince manevî makineler, fabrikalar bulunsun veyahut o parçac?k topraktaki herbir zerre, bütün o ayr? ayr? çiçekleri, muhtelif hasiyetleriyle ve hayattar cihazat?yla yapmalar?n? bilsin; âdeta bir ilâh gibi hadsiz ilmi ve nihayetsiz iktidar? bulunsun
burda anlad?ğ?m;bir saks?daki toprak ve bu toprak avuç dolusu kadarda olsa hangi tür çiçeği içine koysan sünbül verir değilmi.
düşün önünde bir saks? toprak o toprağa hangi tür çiçeği koysan sünbüllenir ve büyür değilmi.
eğer sen bunu Allaha vermezsen o zaman ;
ya diyeceksinki bu saks? içinde çiçekler adedince manevi makinalar fabrikalar varki.hangi çiçeği atsak o makina onu büyütüyor.
yada diyeceksinki o topraktaki atomlar bütün o çiçekleri bütün özellikleriyle bildiklerinden oluyor ve atomlar onlar? büyütüyor .
şimdi düşün böyle diyebilirmisin.hiç toprakta manevi makina olurmu.hiç cans?z atomlar hangi çiçeği büyüteceklerini bilirlermi.
hiç cans?zlar canl? maddeyi tan?rlarm?.
biz elimize on tane ayr? ayr? tohum alsak kar?şt?rsak hemde karanl?kta rasgele toprağa gömsek hangi tohumu nereye ektiğimizi bilmiyoruzda bu cans?z atomlar toprak nas?l bilecek.
buna kim inan?r.
demek bu işleri toprağ? ve atomlar? yaratan ilmi ezeli olan allah yap?yor.
bunu anlad?ksa eğer diğer cümleye geçiyoruz.bunu iyice anlayan diğer cümleyide kolay anlar.